🌿🌿🌿🌿🌿🌿

شرح جامع مثنوی معنوی - دفتر اول - داستانِ آن پادشاهِ جُهود که نصرانیان می کُشت از بهرِ تعصّب

قسمت قبلی

(583) مرغِ پَر نارُسته چون پَرّان شود
لقـــــمه هـــــر گـــــربه دَرّان شـــــود

مثال دیگر، پرنده ای که هنوز پر در نیاورده اگر به پرواز در آید، طعمه هر گربه درنده ای خواهد شد.

(584) چون بر آرد پَر، بِپَرَّد او به خَود
بـی تـــــکلّف، بـــــی صفیرِ نیک و بَـــد

همینکه این پرنده، بال و پر درآورد با میل خود و بی هیچ رنج و زحمتی و بی آوازِ نیک و بدی به پرواز در آید، یعنی بدون یاری گرفتن احدی پرواز می کند.

(585) دیو را نطقِ تو خامُش میکند
گـــــوشِ ما را گفتِ تـــو هُش میکند

مریدان بدان وزیر گفتند: ای مرشد، سخن و مصاحبت تو، اخگر نفس اماره، را خاموش می کند و گفتار پُر مغز تو، هوش را به گوش ما ارزانی می دارد. یعنی خلاصه با تو سلوک کردن قوه تمیز و تشخیص را به عقل و فهم ما القاء میکند.

(586) گوشِ ما هوش است، چون گویا تویی
خشکِ ما، بـــــحر است، چـــــون دریـــا تویی

گوش ما در صورتی یکپارچه هوش است که تو به گفتار آیی. و این وجود ناسوتی و عنصری ما در صورتی به دریای معنی مبدل میگردد که تو دریا باشی

(587) با تو ما را خاک، بهتر از فلک
ای سِـــــماک از تـــو مـــــنوّر تا سَمَک

ای مرشد، اگر با تو همراه و مصاحب باشیم، زمین خاکی برای ما بهتر از سپهر نورانی است. ای کسی که آسمان و زمین، یعنی همه عالم از بالا تا پایین به برکت فیض وجود تو روشن گشته است.

(588) بی تو ما را بر فلک، تاریکی است
با تو ای ماه، این فـــــلک باری، کی است؟

مریدان عیسوی بدان وزیر گفتند: بی حضور تو، روی فلک نیز تاریک و ظلمانی است. ای ماه، با وجود تو این فلک چه ارزشی دارد؟! یعنی بی وجود تو این سپهر گردون هم به چیزی نیرزد، چرا که انسان کامل مدار هستی است.

(589) صورتِ رِفْعَت بُوَد افلاک را
مـــــعنى رِفـــــعَت، روان پـــــاک را

عالم افلاک، صورتاً عالم اكبر است و معناً عالم اصغر. امّا انسان کامل صورتاً،عالم اصغر است و معناً عالم اكبر.

(590) صورتِ رِفعَت برایِ جسم هاست
جســـــم ها در پیشِ معنی، اســـــم هاست

اجسام و ابدان ظاهراً بزرگی و رفعت دارند. اما همین اجسام و ابدان در مقایسه با روح، اسمی بیش نیستند.

جواب گفتنِ وزیر که خلوت را نمی شکنم

(591) گفت: حجّت هایِ خود کوته کنید
پـــــند را در جـــــان و در دل، ره کــــنید

وزیر مکّار گفت: حجّت ها و دلیل های خود را کوتاه کنید. یعنی اینقدر احتجاج راه نیندازید و پافشاری بیهوده مکنید. بلکه پند مرا از صمیم جان و دل بشنوید.

🌿🌿🌿🌿🌿🌿

عرفان و خودشناسی

🌿🌿🌿🌿🌿🌿

شرح جامع مثنوی معنوی - دفتر اول - داستانِ آن پادشاهِ جُهود که نصرانیان می کُشت از بهرِ تعصّب

قسمت قبلی

(583) مرغِ پَر نارُسته چون پَرّان شود
لقـــــمه هـــــر گـــــربه دَرّان شـــــود

مثال دیگر، پرنده ای که هنوز پر در نیاورده اگر به پرواز در آید، طعمه هر گربه درنده ای خواهد شد.

(584) چون بر آرد پَر، بِپَرَّد او به خَود
بـی تـــــکلّف، بـــــی صفیرِ نیک و بَـــد

همینکه این پرنده، بال و پر درآورد با میل خود و بی هیچ رنج و زحمتی و بی آوازِ نیک و بدی به پرواز در آید، یعنی بدون یاری گرفتن احدی پرواز می کند.

(585) دیو را نطقِ تو خامُش میکند
گـــــوشِ ما را گفتِ تـــو هُش میکند

مریدان بدان وزیر گفتند: ای مرشد، سخن و مصاحبت تو، اخگر نفس اماره، را خاموش می کند و گفتار پُر مغز تو، هوش را به گوش ما ارزانی می دارد. یعنی خلاصه با تو سلوک کردن قوه تمیز و تشخیص را به عقل و فهم ما القاء میکند.

(586) گوشِ ما هوش است، چون گویا تویی
خشکِ ما، بـــــحر است، چـــــون دریـــا تویی

گوش ما در صورتی یکپارچه هوش است که تو به گفتار آیی. و این وجود ناسوتی و عنصری ما در صورتی به دریای معنی مبدل میگردد که تو دریا باشی

(587) با تو ما را خاک، بهتر از فلک
ای سِـــــماک از تـــو مـــــنوّر تا سَمَک

ای مرشد، اگر با تو همراه و مصاحب باشیم، زمین خاکی برای ما بهتر از سپهر نورانی است. ای کسی که آسمان و زمین، یعنی همه عالم از بالا تا پایین به برکت فیض وجود تو روشن گشته است.

(588) بی تو ما را بر فلک، تاریکی است
با تو ای ماه، این فـــــلک باری، کی است؟

مریدان عیسوی بدان وزیر گفتند: بی حضور تو، روی فلک نیز تاریک و ظلمانی است. ای ماه، با وجود تو این فلک چه ارزشی دارد؟! یعنی بی وجود تو این سپهر گردون هم به چیزی نیرزد، چرا که انسان کامل مدار هستی است.

(589) صورتِ رِفْعَت بُوَد افلاک را
مـــــعنى رِفـــــعَت، روان پـــــاک را

عالم افلاک، صورتاً عالم اكبر است و معناً عالم اصغر. امّا انسان کامل صورتاً،عالم اصغر است و معناً عالم اكبر.

(590) صورتِ رِفعَت برایِ جسم هاست
جســـــم ها در پیشِ معنی، اســـــم هاست

اجسام و ابدان ظاهراً بزرگی و رفعت دارند. اما همین اجسام و ابدان در مقایسه با روح، اسمی بیش نیستند.

جواب گفتنِ وزیر که خلوت را نمی شکنم

(591) گفت: حجّت هایِ خود کوته کنید
پـــــند را در جـــــان و در دل، ره کــــنید

وزیر مکّار گفت: حجّت ها و دلیل های خود را کوتاه کنید. یعنی اینقدر احتجاج راه نیندازید و پافشاری بیهوده مکنید. بلکه پند مرا از صمیم جان و دل بشنوید.

🌿🌿🌿🌿🌿🌿

hottg.com/Khodshenasivo/27707

4.9K viewsedited  Apr 12 at 19:30