📡 امواجگرانشی به زبان ساده:
🔘 انیشتین وجود امواج گرانشی را صد سال پیش در نظریه نسبیت عام پیشبینی کرده بود. اما تا به امروز بهطور مستقیم و در عمل، آشکارسازی نشده بودند.
این کشف مهمِ تاریخ علم، در ساعت ۱۹ روز ۲۲ بهمن ۱۳۹۴ در بنیاد ملی علوم در پایتخت آمریکا اعلام شد.
🔘 روز ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۵ - ۲۳ شهریور ماه ۱۳۹۴ - ساعت ۱۴:۲۱ به وقت ایران - امواج گرانشی در آشکارسازهای دو رصدخانۀ مخصوص در آمریکا، شکار شدند.
⚫️ امواج گرانشی چیست؟
🔘 انیشتین مفهوم فضا-زمان رو در سال ۱۹۱۶ متحول کرد. مدل ریاضی انیشتین در نظریه نسبیت عام، زمان و فضا رو بهصورت درهم تنیده و یکپارچه و پیوسته ترکیب میکنه؛ او مفهوم "فضا-زمان" رو ارائه کرد.
🔘 پیش از انیشتین به این باور بودیم که جهان، سه بُعد مکانی و یک بُعد زمانی مستقل از هم داره. در "فضا-زمان" سه بعد فضا و یک بعد زمان درهم ادغام شده که یک محیط پیوستۀ چهار بعدی ایجاد میشه.
🔘 برای سادهسازی؛ اگر "فضازمان" بهشکل یک ورقهی بزرگ صاف تصور شود، و توپ [یا هر جرم دیگهای] در روی این ورقه/صفحه قرار بگیرد، در اطراف محل قرارگیری جرم، صفحه خمیده میشه. و طبیعتا هرچقدر جرم بیشتر باشه، این خمیدگی هم عمیقتر و شدیدتر میشه. [در شکلهایی که در کانال قرار داده میشه، ملموستر خواهد بود!]
🔘 مدل ریاضی اینیشتین اثبات کرد: "این خمیدگیها در فضا-زمان دلیل ایجاد نیروی گرانشاند.". نیوتن موفق نشد به این سوال که نیروی گرانش چطور عمل میکند، پاسخی بدهد.
⁉️ یعنی چی؟! برای مثال، خورشید بهخاطر سنگینتر بودنش، فضازمان [تار و پود کیهان] رو به شدت خمیده میکنه؛ درنتیجه، زمین به سمت خورشید سُر میخوره و به دور اون حرکت و دَوران میکنه. این مفهوم و شیوهی عملکرد نیروی گرانشه که در دنیای واقعی به این صورته!
🔘 دو جسم بسیار سنگین رو تصور کنید که به دور هم میچرخند، برای مثال دو سیاهچالۀ خیلی عظیم یا نوع خاصی از ستارههای بسیار پرجرم؛ این اجسام "فضازمان" پیرامون خودشون رو به شدت خمیده میکنن. حالا فرض کنیم، این دو جسم به سمت همدیگه حرکت میکنند و در فاصلۀ خیلی کم نسبت به هم و با سرعت بسیار زیاد به دور یکدیگه چرخش میکنند. فضازمان اطراف این اجسام بسیار آشفته و خمیده و درهمه؛ وقتی این دو با هم برخورد میکنن، پستی و بلندیهایی در فضازمان ایجاد میشه که بهصورت موج در کیهان پخش میشه. [مورد مشابه اون: وقتی سنگی در وسط استخر پر از آب انداخته میشه، امواجی شروع به حرکت میکنند که در کل استخر پخش میشه.] یا مثال دیگه: [وقتی پتو یا ملافهای رو گَردگیری میکنیم، امواجی در سطح اون بهوجود میاد]. حال، هر چه قدر از منبع تولید اون موج دورتر بشیم، ضعیفتر و اثرش کمرنگتر میشه.
🔘 این امواج، همون چیزی هست که آشکارسازی و کشف شده. این موجها همون "امواجگرانشی" هستند که با سرعت نور در کیهان پخش میشه.
یک نکتهای که باید دقت کرد اینه که، اینها موج نیستند، اینها خود فضا-زمان و تار و پود کیهاناند که تاب برداشته! همون پستیوبلندیهای ناشی از اون برخود و انفجار بسیار بسیار بسیار عظیم!
🔘 درباره این کشف و اتفاقِ مهم؛
۱.۳ میلیارد سال پیش، دو سیاهچالۀ بسیار عظیم و پرجرم، [ جرم هر کدام معادل ۳۶ و ۲۹ برابر جرم خورشید ما]، که در هر ثانیه ۲۵۰ بار به دور همدیگه میچرخند، با نصف سرعت نور باهم برخورد کردند. انرژی و مادۀ آزاد شده از این برخورد، سه برابر جرم خورشید بود. این برخورد، و این انرژی آزاد شده باعث تاب برداشتن کل "فضازمان" و تولید و پخش "امواجگرانشی" در کل کیهان گردید. درواقع باعث تاب برداشتن پوسته کیهان شد.
🔘 برای اینکه تصوری از شدت برخورد این دو سیاهچاله داشته باشیم؛ انرژی این برخورد معادل انرژیای است که خورشید ما در مدت ۱۵ تریلیون سال آزاد میکنه!
این برخورد و انفجار، "بزرگترین انفجار تاریخ کیهان"، بعد از بیگبنگ، هست که بشر تونسته تا الان کشف کنه.
🛰 @TechX #LIGO
>>Click here to continue<<
