#علمای_شیعه

✴️ سؤال:

آیا آخوند مُلا #جامی شيعه است يا سُنّى‌؟

✍🏻 آقا محمد علی بهبهانی ( کرمانشاهی ) رحمه الله:

ملاّ جامى ظاهرا سُنّى ناصبى صوفى است، زيرا كه مذهب و احوال گذشتگان بر متأخّران ظاهر نمى‌شود مگر از شهرت و شياع و معروفيّت در ارباع ( چهارگوشه جهان ) و اصقاع ( نواحی )، يا به شهادت مؤلَّفات و مصنَّفات مشهور ايشان، يا شهادت و حكم ثِقات و عدول فريقان به آن، و با تعارض رجوع به ترجيح ميان جارح و معدّل -چنانكه در كتب اصوليه است- لازم و اخذ به اظهر و ارجح متحتّم است، و آنچه در باب ملاّ عبدالرحمن جامى -مشهور- معروف است و مشهور، و بر السنه مذكور، و در مؤلّفاتش مثل «نفحات الانس» و غيره مسطور است، خصوصا از گفتگوئى كه در مرض الموت با بعضى از شاگردان شيعيان خود نموده همان است كه گفتيم و اين کلام نيز از او است:

سگِ كاشى بِه از اكابر قم
با وجود اينكه سگ بِه از كاشى است.

و جمعى از اهل فنّ‌ و ثقات طرفين بر آن شهادت داده‌اند و حكم فرموده‌اند مثل فاضل متبحّر قاضى نور اللّه تسترى رحمه اللّه كه در «مجالس المؤمنين» از فاضل قاضى مير حسين ميبدى شافعى -شارح ديوان مرتضوى- نقل كرده در طعن او چنين گفته:

آن امام به حق ولىِ خدا
اسد اللّه غالبش نامى
دو كَس او را به جان بيازردند
يكى از ابلهى ديگر خامى
هر دو را نام عبد الرحمن است
آن يكى ملجم و ديگر جامى.

🔹همچنین محقّق متّقى، آخوند ملاّ محمّد تقى مجلسى رحمه اللّه كه در «شرح من لا يحضره الفقيه» فرموده كه: شخصى در مجلس ملاّ جامى نقل كرد كه زنى فرزدق شاعر را در خواب ديد و از حال او پرسيد، فرزدق گفت كه: حق تعالى مرا آمرزيد به سبب آن قصيده‌اى كه در حضور هشام در مدح على بن الحسين عليه السّلام گفتم؛ سپس آخوند مجلسى گفته _ به اين مضمون _كه: ملا جامى با آن ناصبي‌گری‌اش گفت كه: سزاوار است كه حق تعالى جميع عالميان را به بركت آن بيامرزد. انتهى.

✅ لذا بروز بعضى از مدايح ائمه عليهم السّلام و كلمات موهمه خوبىِ او از قبيل ساير مدايح بلكه بسيارى از عبارات و اعترافاتى است كه بر زبان بسيارى از علماء و اعيان سُنّيان از قبيل فقهاء اربعه و ارباب صحاح ستّه و فخر رازى و ابن حجر و زمخشرى و #غزالى و غيرهم جارى گشته، از جهت اتمام حجّت و كمال لطف و رأفت بر فرقۀ محقّۀ اماميّه و شهادت جماعت مذكوره كه مقارب عصر او و بعضى مؤالف و بعضى مخالف او بوده‌اند از أدلّ‌ دلائل است بر كمال ظهور نَصب و عداوت او كه قابل توجيه و تأويل نبوده، زيرا كه قاضى نور اللّه نظر به معارضه در مذهب كه با ميرزا مخدوم ناصبى داشت، بنابر مصلحتى كه ديده اكثر اعيان سُنّيان و صوفيان را داخل شيعيان گردانيده و به مفهومات ضعيفه و احتمالات بعيدۀ سخيفه استدلال بر تشيّع ايشان نموده، چنانكه از مطالعه و مراجعۀ كتاب «مجالس» معلوم و مفهوم مى‌گردد. اما مع ذلك از اعيان صوفيان كسى را كه براى سُنّيان به جا گذاشته #عبدالقادر_گیلانی و جامى است. ( وجهی برای تمایل آنان به تشیع نیافته )

📚 مقامع الفضل، ج ٢ ص ۴۴٨

@tazvir3

خرقهٔ تَزویر ( ۳ )

#علمای_شیعه

✴️ سؤال:

آیا آخوند مُلا #جامی شيعه است يا سُنّى‌؟

✍🏻 آقا محمد علی بهبهانی ( کرمانشاهی ) رحمه الله:

ملاّ جامى ظاهرا سُنّى ناصبى صوفى است، زيرا كه مذهب و احوال گذشتگان بر متأخّران ظاهر نمى‌شود مگر از شهرت و شياع و معروفيّت در ارباع ( چهارگوشه جهان ) و اصقاع ( نواحی )، يا به شهادت مؤلَّفات و مصنَّفات مشهور ايشان، يا شهادت و حكم ثِقات و عدول فريقان به آن، و با تعارض رجوع به ترجيح ميان جارح و معدّل -چنانكه در كتب اصوليه است- لازم و اخذ به اظهر و ارجح متحتّم است، و آنچه در باب ملاّ عبدالرحمن جامى -مشهور- معروف است و مشهور، و بر السنه مذكور، و در مؤلّفاتش مثل «نفحات الانس» و غيره مسطور است، خصوصا از گفتگوئى كه در مرض الموت با بعضى از شاگردان شيعيان خود نموده همان است كه گفتيم و اين کلام نيز از او است:

سگِ كاشى بِه از اكابر قم
با وجود اينكه سگ بِه از كاشى است.

و جمعى از اهل فنّ‌ و ثقات طرفين بر آن شهادت داده‌اند و حكم فرموده‌اند مثل فاضل متبحّر قاضى نور اللّه تسترى رحمه اللّه كه در «مجالس المؤمنين» از فاضل قاضى مير حسين ميبدى شافعى -شارح ديوان مرتضوى- نقل كرده در طعن او چنين گفته:

آن امام به حق ولىِ خدا
اسد اللّه غالبش نامى
دو كَس او را به جان بيازردند
يكى از ابلهى ديگر خامى
هر دو را نام عبد الرحمن است
آن يكى ملجم و ديگر جامى.

🔹همچنین محقّق متّقى، آخوند ملاّ محمّد تقى مجلسى رحمه اللّه كه در «شرح من لا يحضره الفقيه» فرموده كه: شخصى در مجلس ملاّ جامى نقل كرد كه زنى فرزدق شاعر را در خواب ديد و از حال او پرسيد، فرزدق گفت كه: حق تعالى مرا آمرزيد به سبب آن قصيده‌اى كه در حضور هشام در مدح على بن الحسين عليه السّلام گفتم؛ سپس آخوند مجلسى گفته _ به اين مضمون _كه: ملا جامى با آن ناصبي‌گری‌اش گفت كه: سزاوار است كه حق تعالى جميع عالميان را به بركت آن بيامرزد. انتهى.

✅ لذا بروز بعضى از مدايح ائمه عليهم السّلام و كلمات موهمه خوبىِ او از قبيل ساير مدايح بلكه بسيارى از عبارات و اعترافاتى است كه بر زبان بسيارى از علماء و اعيان سُنّيان از قبيل فقهاء اربعه و ارباب صحاح ستّه و فخر رازى و ابن حجر و زمخشرى و #غزالى و غيرهم جارى گشته، از جهت اتمام حجّت و كمال لطف و رأفت بر فرقۀ محقّۀ اماميّه و شهادت جماعت مذكوره كه مقارب عصر او و بعضى مؤالف و بعضى مخالف او بوده‌اند از أدلّ‌ دلائل است بر كمال ظهور نَصب و عداوت او كه قابل توجيه و تأويل نبوده، زيرا كه قاضى نور اللّه نظر به معارضه در مذهب كه با ميرزا مخدوم ناصبى داشت، بنابر مصلحتى كه ديده اكثر اعيان سُنّيان و صوفيان را داخل شيعيان گردانيده و به مفهومات ضعيفه و احتمالات بعيدۀ سخيفه استدلال بر تشيّع ايشان نموده، چنانكه از مطالعه و مراجعۀ كتاب «مجالس» معلوم و مفهوم مى‌گردد. اما مع ذلك از اعيان صوفيان كسى را كه براى سُنّيان به جا گذاشته #عبدالقادر_گیلانی و جامى است. ( وجهی برای تمایل آنان به تشیع نیافته )

📚 مقامع الفضل، ج ٢ ص ۴۴٨

@tazvir3

hottg.com/tazvir3/2281

1.5K viewsedited  Mar 10, 2023 at 01:27