🛑تحرکات اسماعیلیان در روزگار نصر دوم (بخش پنجم )
📚 اما این تحولات در دربار نصر سامانی، موجب ناخشنودی سران لشكر و غلامان ترک شد و لذا آنان را به تدارک یک توطئه بر ضد نصر مهیا ساخت.پس به گفته خواجه نظام الملک ترکان و سران لشکر را قرمطی شدن شاه خوش نیامد و بالاتفاق نزد سپهسالار لشکر رفته و گفتند، دریاب که مسلمانی از کف رفت و قرمطیان شاه را از راه بیراه کرده و علنا اظهار دعوت میکنند. بیش از این خاموش نمی توانیم بود. سپهسالار نیز با آنان تبانی کرده و موکول به توطئه ای کرد پس سپهسالار به بهانه لشکرکشی به پلاساغون، سران لشکر را به ضیافتی دعوت کرده تا توطئه را برنامه ریزی کند.
📚در همین اثنا عامدانه یا عالمانه، نوح پسر نصر از این قضایا با خبر شده و پدر را از جریان مطلع و پیشنهاد کرد او کناره گیری کند تا وی زمام امور را به کف گیرد. نصر هم پذیرفت بنابراین نوح به سرکوب و کشتار وسيع اسماعیلیه دست یازید. اما جریان انتقال آرام قدرت از نصر دوم سامانی به پسرش نوح دوم، کاملا درخور تأمل است. لذا برخی اعتقاد به مسمومیت نصر در زندان دارند.برخی نیز عقیده دارند که ریشه این کشمکش، در اختلاف عقیدتی میان نصر و پسرش نوح بوده است تا جایی که نوح با مخالفان حرکت داعیان اسماعیلی هم نوا شده پدر را از سلطنت خلع و خود با چنین شیوه ای و با حمایت واشارت مردان بزرگ نظامی دربار، جانشین پدر شد.
📚به گفته ابن ندیم در سال ۳۳۱ ه. ۹۴۳ م. نوح بن نصر، فقها را جمع نمود و نسفی را در آن مجلس حاضر کرده و آنان با وی مناظره کردند و وی را مفتضح و رسوا ساختند و نوح چهل دینار از آن پول را پس گرفت و نسفی و دعات او و بزرگان و سردارانی که داخل در دعوت او شده بودند، کشته و بکلی نابودشان کرد.یک نکته اساسی منابع تاریخی مربوطه به این موضوع، این است که منابع معاصر و یا نزدیک به دوره نصر دوم و یا اصلا عصر سامانیان، به این حوادث و رخدادها اساسا نپرداخته اند، منابعی همانند تاریخ بخارا و یا تاریخ گردیزی از اشاره به فعالیتها و گرایشهای اسماعیلی و حتی شخص امیر نصر پرهیز کرده اند!
📚حال علت این قضیه می تواند در چند صورت باشد از امرای سامانی پس از نصر دوم، چون گرایشهای اسماعیلی نصر و کارگزاران او را در حکم یک خاطره تلخ تلقی می گردند، لذا از تذکر و یادآوری این حوادث نیز پرهیز می کردند. در روزگاران بعدی، چون تفکر اسماعیلی مطرود و به معنای حکم ارتداد تلقی می شد، پس مورخان نیز از اشارت و تفضيل آن حتی در عصر سامانیان و بخصوص روزگار نصر دوم اجتناب کرده و واهمه داشته اند.
🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
>>Click here to continue<<