🌴🕋🕌
2⃣9⃣زندگانی پیامبر اسلامﷺ ﴿۹۲﴾
وضعیت دینی و فرهنگی یهود:
زبان یهودیها در مناطق عرب نشین طبعاً عربی بود ولی خالص نبود، بلکه با زبان عبرانی آمیزش داشت، زیرا آنها کلا زبان عبرانی را ترک نکرده بودند، بلکه آن را در عبادتها و امور فرهنگی و آموزشی بکار میبردند۔(¹)
دکتر «اسرائیل ولفنسون» در مورد وضعیت دینی و دعوتی یهود مینویسد: «تردیدی نیست که یهود توان آن را داشتند، نفوذ دینی خود را میان عرب ها گسترش دهند ۔ آنها اگر میخواستند، میتوانستند از نظر دینی دارای سلطه بیشتری بشوند ۔ امّا آگاهان به تاریخ یهود کاملاً میدانند که یهودیها هیچ ملّت دیگری را به پذیرش دین خود وادار نکرده اند و بنابر بعضی عوامل، انتشار دعوت دینی برای یهود ممنوع است»(²)
متأسفانه یهودیها طبق عادت خود از این بابت عاجز شدند که خود و جامعه خود را با واقعیتها و تحولات جدید هماهنگ سازند و جریان امور را تشخیص دهند و از فرصت استفاده نموده، به آغوش اسلام در آیند تا بدینوسیله به کمک تجربهها و موهبتها و عقل و دانش خویش مقام شایستهای را احراز نمایند ۔ اغلب جوامعی که صرفاً با افتخار به تاریخ و مباهات به نسب خود زندگی میکنند و خود را در جهان آرزوها و عالم خیال سرگرم مینمایند و با رهبران بی کفایت مواجه میشوند ۔ به سرنوشتی مانند سرنوشت یهود دچار میگردند ۔
یهودیها نتوانستند تفوق و صلاحیت خود را مانند یک امت صاحب کتاب و رسالت به اثبات برسانند و به عنوان وارثان پیامبران گذشته نقشی در اصلاح و تحول جامعه داشته باشند ۔ بتپرستی عربها و جاهلیت منحط آن روز، باعث تحرک یهودیها نشد، آنها حتی مردم را به عقیده توحید که از امتیازاتشان بود، دعوت نکردند ۔
شاید عامل اصلی بیتفاوتی یهودیها این بود که آنها دوست نداشتند غیر اسرائیلیها را به دین انبیای خود دعوت نمایند ۔
به گفته «إسرائیل ولفنسون» و خانم «مریم جمیله» تازه مسلمان، که قبلاً از یهودیان آمریکا بود: یهودیها در طول تاریخ از دعوت دیگران به دین خود، خودداری نمودهاند ۔ علاوه از آن، یهودیها به قدری تن پرور و سرگرم امور اقتصادی بودند که اصلاً فرصت چنین کاری را نداشتند ۔
البته بدون تردید میتوان گفت که تعدادی از عربهای «أوس» و «خزرج» و بقیه قبایل اصیل عربی بنابر علاقه یا تأثیر ازدواج و محیط، دین یهودی را پذیرفته بودند ۔ به همین دلیل در میان یهودیها عرب همه نوع یهودی وجود داشت ۔ از آن جمله ثابت شده که بازرگان بزرگ یهود و شاعر معروف «کعب بن اشرف» که به «نضری» شهرت داشت، در اصل از قبیله «طی» بود، که پدرش در «بنی نضیر» ازدواج کرده بود، «کعب» از همان کودکی به عنوان یک یهودی فعال پرورش یافت ۔
«ابن هشام» میگوید: «وَكَانَ رَجُلًا مِنْ طيِّئ، ثُمَّ أَحَدَ بَنِي نَبْهَانَ، وَكَانَتْ أُمُّهُ مِنْ بَنِي النَّضِيرِ»(³)
«او نخست از قبیله «طی» و سپس از «بنی نبهان» بشمار میرود و مادرش از بنی نضیربود۔»
در میان عربها رسم عجیبی وجود داشت و آن این که اگر کسی فرزندش زنده نمیماند، نذر میکرد که اگر برایش فرزندی متولد شود و زنده بماند او را به یهودیها میسپارد تا به دین آنها گرویده شود ۔ بسیاری از عربها از همین راه یهودی شده بودند ۔ در سنن ابو داؤد این روایت به چشم میخورد:
«عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، قَالَ: كَانَتِ الْمَرْأَةُ تَكُوْنُ مِقْلَاتًا فَتَجْعَلُ عَلَى نَفْسِهَا إِنْ عَاشَ لَهَا وَلَدٌ أَنْ تُهَوِّدَهُ، فَلَمَّا أُجْلِيَتْ بَنُوْ النَّضِيرِ كَانَ فِيْهِمْ مِنْ أَبْنَاءِ الْأَنْصَارِ فَقَالُوْا: لَا نَدَعُ أَبْنَاءَنَا، فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ:{لَا إِكْرَاهَ فِيْ الدِّيْنِ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الغَيِّ} [البقرة: ٢٥٦]»(⁴)
حضرت ابن عباسؓ روایت میکند: هر زنی که بچهاش زنده نمیماند، نذر میکرد که اگر بچهاش زنده بماند، او را یهودی میگرداند (از همین طریق عدهای یهودی شدند) ۔ وقتی «بنو نضیر» جلای وطن شدند، فرزندان انصار نیز در میان آنها بودند، انصار گفتند که ما فرزندان خود را نمیگذاریم ۔ در همین مورد آیه نازل شد که هیچ نوع اکراه و اجباری در دین نیست هدایت از گمراهی مشخص شده است» ۔
منابع:
(¹) - مکه و مدینه در جاهلیت و زمان رسول اکرم ﷺ از استاد احمد ابراهیم شریف، ص: ۲۰۳ ۔
(²) - یهود در بلاد عرب، اسرائیل ولفنسون، ص: ۷۲ ۔
(³) - سيرة ابن هشام، ج: ۲ ص: ۵۱ ۔
https://hottg.com/siratalrasool
>>Click here to continue<<
