📌آیا عوامل مشترک در روان‌درمانی هنوز مؤثرند؟
📝 سیدمحمدمهدی مهدوی‌نور و ChatGPT
🔹 یکی از موضوعاتی که در روان‌شناسی و روان‌درمانی سال‌ها درباره آن صحبت شده، این است که چه چیزی باعث می‌شود افراد در درمان حال بهتری پیدا کنند؟
از گذشته تا امروز، دو نوع عامل در روان‌درمانی شناخته شده است:
1️⃣ عوامل مشترک: چیزهایی که در همه درمان‌ها وجود دارند و کمک می‌کنند، مثل رابطه خوب و همدلانه بین درمانگر و بیمار.
2️⃣ مکانیسم‌های اختصاصی: روش‌ها و تکنیک‌های خاص هر نوع درمان، مثل تغییر افکار منفی در درمان شناختی‌رفتاری (CBT).
❌ طی سال‌های اخیر یک روان‌شناس به نام دکتر سیگال زیلچا-مانو این تقسیم‌بندی را زیر سوال برد.
🔹 او معتقد است که هر چیزی در درمان می‌تواند هم نقش مشترک داشته باشد و هم نقش اختصاصی.
🔹 برای توضیح بهتر، او یک مدل به نام TLSL معرفی کرده است.
---
📖 مدل TLSL یعنی چه؟
در این مدل، هر ویژگی یا عامل در روان‌درمانی دو بخش دارد:
🔹 صفت-مانند (Trait-Like): ویژگی‌های پایدار و ثابت در فرد، مثل شخصیت و سبک ارتباطی او.
🔹 حالت-مانند (State-Like): چیزهایی که در طول جلسات درمان می‌شود آن‌ها را تغییر داد و بهتر کرد.
برای مثال؛ رابطه بین درمانگر و بیمار (اتحاد درمانی):
🔹 در بعضی افراد از ابتدا خوب است (صفت-مانند)
🔹در بعضی دیگر باید در طول درمان روی آن کار کرد و آن را تقویت کرد (حالت-مانند)
✅ جالب اینکه این نقش می‌تواند در طول درمان تغییر کند. یعنی در یک جلسه عامل مشترک باشد و در جلسه بعد تبدیل به یک مکانیسم اختصاصی شود.
---
📊 چرا این مدل مهم است؟
✅ کمک می‌کند بفهمیم هر فرد در کدام مرحله از درمان و در چه زمینه‌ای نیاز به کمک دارد.
✅ باعث می‌شود درمان را برای هر فرد متناسب با نیاز و شرایط او تنظیم کنیم.
✅ و از طرف دیگر، پژوهش‌هایی که قبلاً نتایج ضد و نقیض داشتند را قابل تفسیرتر می‌کند.
---
خلاصه:
به جای اینکه بگوییم «این عامل همیشه مشترک است» یا «آن مکانیسم فقط مخصوص یک درمان است»، بهتر است بدانیم در هر لحظه از درمان و برای هر فرد، هر چیزی می‌تواند نقش متفاوتی داشته باشد.
این مدل کمک می‌کند درمان‌ها را شخصی‌سازی و مؤثرتر کنیم و هر بیمار چیزی را دریافت کند که در آن لحظه دقیقاً به آن نیاز دارد.
منبع
https://psycnet.apa.org/fulltext/2026-14945-001.html
به آکادمی روان‌تحقیق بپیوندید 💙
👇👇👇👇
@Psycho_Research_Academy
>>Click here to continue<<