در این مقاله، پنج ابزار پرکاربرد در RCA معرفی شدهاند که هرکدام مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند:
ابزاری ساده برای ریشهیابی سریع مشکلات است. با پرسیدن مکرر "چرا؟" (معمولاً پنج بار)، به علت اصلی مشکل دست پیدا میشود. این روش سریع، کمهزینه و مناسب برای مسائل ساده است، ولی در مسائل پیچیده ممکن است ناکافی باشد.
ابزاری تصویری برای دستهبندی علل مشکلات در گروههایی مانند افراد، فرآیند، ماشین، مواد، محیط و اندازهگیری است. برای تحلیل چندبعدی و جلسات گروهی مفید است، اما گاهی پیچیده و بدون اولویتبندی میشود.
روشی منطقی و مبتنی بر منطق بولی است که از بالاترین رویداد (خطای اصلی) شروع کرده و دلایل آن را به صورت ساختاری تحلیل میکند. مناسب برای سیستمهای مهندسی و صنایع حساس مانند هوافضا یا بهداشت است، اما نیاز به تخصص دارد.
بر اساس قانون ۸۰/۲۰ تمرکز دارد: ۸۰٪ مشکلات از ۲۰٪ علل ناشی میشوند. این ابزار با استفاده از نمودارهای آماری، به اولویتبندی مسائل کمک میکند. هرچند علت اصلی را پیدا نمیکند، اما برای تخصیص منابع مفید است.
ابزاری پیشگیرانه برای شناسایی خطرات پیش از وقوع است. با تعیین شدت، احتمال وقوع و قابلیت شناسایی خرابیها، عدد اولویت ریسک (RPN) محاسبه میشود. مناسب برای صنایع حساس است، اما اجرای آن زمانبر است.
در انتخاب ابزار مناسب باید به نوع مسئله، منابع موجود و سطح پیچیدگی توجه کرد. اغلب ترکیب ابزارها بهترین نتایج را میدهد، مانند استفاده از ۵ Why پس از نمودار Fishbone.
ابزارهای RCA نهتنها به حل مسائل کمک میکنند، بلکه فرهنگ بهبود مستمر را ترویج میدهند. استفاده درست از این ابزارها منجر به کاهش خطا، صرفهجویی در منابع و افزایش کیفیت میشود.
>>Click here to continue<<
