TG Telegram Group Link
Channel: مطبوعات قدیمی
Back to Bottom
#روزنامه_کیهان ، #2_اسفند_1356 : 250 متهم حوادث خونین تبریز دستگیر شدند / تحقیقات وسیع هیئت رسیدگی به تهاجمات خونین تبریز آغاز شد

@oldnewspaper
تصویری نادر و کمتر دیده شده از #امام_موسی_صدر در کنار امیر عبدالله بن عبدالعزیز شاه سابق سعودی

@oldnewspaper
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
📽 نطق انتخاباتی #کاظم_سامی در اولین انتخابات ریاست جمهوری!

#کاظم_سامی اولین وزیر بهداری بعد از انقلاب، کاندیدای اولین انتخابات ریاست جمهوری و نماینده مردم تهران در اولین دوره مجلس شورای اسلامی بود.

او به دلیل اختلافی که با مهندس #مهدی_بازرگان بر سر طرح #طب_ملی داشت پیش از تسخیر سفارت امریکا و استعفای دولت موقت از سمت خود استعفا داده و این استعفا نامه را نیز تقدیم رهبر انقلاب کرد!

سامی نه عضو جبهه ملی بود و نه #نهضت_آزادی ، او تشکیلات خاص خود را داشت «جنبش انقلابی مردم ایران» با سرواژه «جاما» و البته بعد از انقلاب، واژۀ مسلمان هم به آن اضافه شد: «جنبش انقلابی مردم مسلمان ایران».

سامی که خود را سوسیالیست مسلمان می دانست، در 23 تیر 1358 در جایگاه وزیر بهداری #دولت_موقت ، طرح «طب ملی» را در اجتماع مدیران بهداری‌های سراسر کشور در شهر مشهد اعلام کرد.

به موجب این طرح، هزینۀ پزشک، دارو و درمان همۀ ایرانیان را دولت تأمین و تأسیس بیمارستان غیردولتی هم غیرقانونی می‌شد. این طرح البته مراجعه داوطلبانۀ مردم به مطب خصوصی پزشکان را در ساعات غیراداری منع نمی‌کرد.

سامی در انتخابات اولین دوره ریاست جمهوری شرکت کرده ولی آرای اندکی نصیب او گردید، در حالی که تصور می‌شد بخشی از هواداران #مجاهدین_خلق پس از حذف #مسعود_رجوی به او رأی دهند اما این پندار نادرست و ناشی از تلقی نزدیکی #جاما با مجاهدین بود در حالی که دکتر سامی مرزبندی‌های آشکاری با آنان داشت و در انتخابات هم برای جلب آرای آنان نکوشید و تنها همان شعار طب ملی را پیش کشید.

برنامه‌­های ریاست جمهوری سامی عبارت بودند از: استقرار نظام شورایی، ملی کردن طب، تشکیل ارتش مقاومت، ایجاد تولید هرچه بیشتر در خدمت صنعت و کشاورزی، مبارزه با فئودالیسم، نفی هرگونه قرارداد سلطه‌جویانه، تأمین آزادی‌ها و حمایت از حقوق مستضعفان، ریشه‌کن کردن بی‌سوادی و تأمین وسایل آموزش و پرورش رایگان برای همه ملت، حمایت از حقوق زن در برابر وظایفی که در جامعه برعهده می‌­گیرد، تأمین آزادی مطبوعات و نشریات و کتب و حذف سانسور.

کاظم سامی دو آذر 1367 در مطب شخصی خود توسط فردی مجروح و دو روز بعد بر اثر شدت جراحات وارده فوت کرد.

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
روزنامه عراقی #الثوره به تاریخ 16 ژانویه 1991 روزی که قوای متحد امریکا به عراق حمله کرد تا صدام را از کویت بیرون کند با این تیترها به استقبال جنگ رفت:

"الرئیس القائد صدام حسین یزور عددا من مقرات القیادات العسکریه و مدینه البصره و محافظه الکویت و مدنها
السید الرئیس یلتقی بالقاده و الآمرین و المقاتلین النشامی
اخراج المعتدین الکافرین شعار العراقیین و تحریر فلسطین موقف نهایی
ابناء العراق العظیم: مقتدرون و مهیاون لملاقاه العدوان
قیاده الحزب و مجلس قیاده الثوره ینعیان شهداء الثوره الفلسطینیه"

...

" #صدام حسین، رئیس جمهور، از تعدادی از مقرهای رهبری نظامی، شهر بصره و استانداری کویت و شهرهای آنها بازدید کرد.
فرزندان عراق بزرگ: قدرتمند و آماده برای مقابله با تجاوز
رهبری حزب و شورای رهبری انقلاب در سوگ شهدای انقلاب #فلسطین عزاداری می کنند"

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
مطبوعات قدیمی
روزنامه عراقی #الثوره به تاریخ 16 ژانویه 1991 روزی که قوای متحد امریکا به عراق حمله کرد تا صدام را از کویت بیرون کند با این تیترها به استقبال جنگ رفت: "الرئیس القائد صدام حسین یزور عددا من مقرات القیادات العسکریه و مدینه البصره و محافظه الکویت و مدنها السید…
پس از اشغال کویت توسط صدام و تهدیدهای امریکا مبنی بر این که اگر عراق از کویت عقب نشینی نکند به این کشور حمله خواهد شد صدام برای ایجاد اختلاف در جبهه عربی موضوع #فلسطین را پیش کشید!

هنگامی که گفتگوها و تهدیدهای پس از اشغال کویت هنوز در جریان بود، صدام به قضیه فلسطین روی آورد و اعلام کرد که اگر اسرائیل از کرانه باختری رود اردن، بلندی‌های جولان و نوار غزه عقب‌نشینی کند، او نیز از کویت عقب نشینی خواهد کرد، این پیشنهاد صدام باعث بروز شکاف بین کشورهای عربی شد و آمریکا و کشورهای عرب را در مقابل فلسطینی‌ها قرار داد. در پایان، ائتلاف ضد اشغال کویت، هرگونه ارتباط بین موضوع فلسطین و کویت را رد کرد.

روزنامه های عراق در این راستا پیش از آغاز حمله ائتلاف به این کشور از فلسطین در صفحات یک خود تیتر زده و برای شهدای انقلاب فلسطین عزاداری می کردند!

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
روزنامه #الثوره عراق به تاریخ 18 ژانویه 1991 یعنی دو روز پس از آغاز جنگ و حمله امریکا و متحدین او از تیترهای حماسی برای بیان واقعه استفاده کرد، واقعه ای که فراتر از این تیترها بود و قوای امریکا به سرعت یکی از قوی ترین ارتش های منطقه را که هنوز قدرت آن پس از پایان جنگ با ایران به قوت خود باقی بود به قهقرا برده و صدام را مجبور به عقب نشینی از کویت کرد و اگر نبود ضرورت سرکوب شیعیان عراق که امریکا و صدام را در یک جبهه واحد قرار می داد کار صدام نه در سال 2003 که در 1991 تمام شده بود!

روزنامه الثوره در شماره 18 ژانویه 1991 از این تیتر استفاده می کند:

"بدات المنازعه الکبری فی ام المعارک بین الحق المنتصر و الباطل المندحر / استعراض الموقف العسکری فی کل القواطع و المیادین"

"درگیری بزرگ در ام المعارک (مادر جنگ ها) بین حق پیروز و باطل شکست خورده آغاز شد/ بررسی موقعیت نظامی در همه بخش ها و میدان ها

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
پایان جنگ ایران و عراق در روزنامه های غربی- فایننشال تایمز - ۱

#شورای_امنیت_سازمان_ملل در روز ۲۰ ژوئیه ۱۹۸۷ #قطعنامه_۵۹۸ خود را برای پایان جنگ ایران و عراق صادر کرد و ۲۱ ژوئیه روزنامه #فایننشال_تایمز این تیتر را برای بیان یکی از مهم ترین خبرهای آن روز جهان استفاده کرد:

security council orders immediate ceasefire in gulf

شورای امنیت دستور آتش بس فوری در خلیج فارس را صادر کرد

به هر حال قطعنامه ۵۹۸ نه در آن روزها یعنی ۲۹ تیر ۱۳۶۶ که دقیقا یک سال بعد مورد موافقت ایران قرار گرفت و با پذیرش قطعنامه از سوی بنیانگذار جمهوری اسلامی جنگ به صورت رسمی پایان یافت هر چند عراق و نیروی نیابتی صدام یعنی #مجاهدین_خلق دست به تحرکاتی زدند ولی دیگر جنگ به روال قبل از پذیرش قطعنامه از سوی ایران یعنی ۲۷ تیر ۱۳۶۷ و صدور پیام تاریخی امام خمینی به تاریخ ۲۹ تیر این سال بازنگشت!

این روزها که مشغول جمع آوری آرشیو روزنامه ها و مجلات خارجی منتشر شده در دهه های شصت میلادی تا آغاز قرن جدید هستم توجه به روایت خارجی ها از تحولات و رخدادهای مرتبط با ایران برایم جالب شده است. یکی از این رخدادها جنگ ایران و عراق بود که طبیعتا با طولانی شدن آن، تحولات مرتبط با جنگ تبدیل به یکی از تیترهای همیشگی و مهم مطبوعات جهان شد.

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
پایان جنگ ایران و عراق در روزنامه های غربی- فایننشال تایمز - ۲


ایران در ۲۷ تیر ۱۳۶۷/ ۱۸ ژوئیه ۱۹۸۸ قطعنامه ۵۹۸ برای پایان جنگ هشت ساله را پذیرفت و روزنامه #فایننشال_تایمز در روز بعد یعنی ۱۹ ژوئیه تیتر زد:

Elated perez de cuellar ready to open talks which could end eight years of conflict
iran ceasefire agreement raises hopes of gulf peace

پرز دکوئیار با خوشحالی آماده مذاکراتی است که می تواند به جنگ هشت ساله پایان دهد
موافقت ایران با قطعنامه پایان جنگ امید به صلح در خلیج فارس را افزایش می دهد


www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
پایان جنگ ایران و عراق در روزنامه های غربی- فایننشال تایمز - ۳

#فایننشال_تایمز در شماره ۲۰ ژوئیه خود اما این تیتر را برای بیان خبر مرتبط با آتش بس میان ایران و عراق استفاده می کند:

gulf war countinues as UN moves to set ceasefire date

"در حالی که سازمان ملل برای تعیین تاریخ آتش‌بس اقدام می‌کند، جنگ خلیج فارس ادامه دارد"

گفتنی است صدام پذیرش قطعنامه ۵۹۸ را نشانه ضعف جمهوری اسلامی دانسته و به جنگ در جبهه ها ادامه داده بود، به دنبال ادامه جنگ از سوی عراق، ستاد فرماندهی کل قوا روز یکم مرداد ۱۳۶۷، از مردم خواست که برای دفاع از ایران به جبهه‌ها کمک کنند و ناگهان نیروهای تازه‌نفس و جدیدی که تا چندی قبل امیدی به آمدن آنان نبود، به جبهه‌ها سرازیر شدند.

این نیروها چنان زیاد شدند که فرماندهی کل سپاه، طرحی را برای حمله به یکی از مناطق حساس عراق در منطقه جنوب تهیه کرد و آمادگی سپاه برای اجرای این طرح را به آیت‌الله خامنه‌ای- رئیس‌جمهور وقت- اعلام نمود. رئیس‌جمهور نیز این آمادگی را از طریق سید احمد خمینی به اطلاع امام خمینی رسانید. ایشان اما مخالفت کرد.

سید احمد خمینی پاسخ رهبر انقلاب را چنین منتقل کرده است: «حضرت حجت‌الاسلام خامنه‌ای دامت افاضاته؛ پس از سلام، پیغام شما را به حضرت امام رساندم که رزمندگان آماده هستند عملیات کنند. حضرت امام فرمودند به‌هیچ‌وجه به خاک عراق حمله نکنید. حتی گلوله‌ای به طرف آنها شلیک نکنید. در صورتی که بمباران کردند شما هم اگر صلاح دانستید دستور بمباران را بدهید. شما نیرو مهیا داشته باشید، در صورتی که آنها حمله کردند و زمینی را تصرف کردند، شما هم به آنها حمله کنید. من اعلام کرده‌ام که قبول قطعنامه تاکتیکی نیست، حمله نقض آن است. قبل و بعد آتش‌بس ندارد. مرید، احمد خمینی»[مجله نگاه-مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ- شماره ۲۶- ص ۷۷]

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
📽 روزهای پایانی حکومت پهلوی و سخنان تکان دهنده یک نماینده؛ در نخست وزیری به من گفتند انتقاد کنی دیگر وکیل نمی شوی/ گفتند دستگاه بی رحم است و برایت پرونده می سازند و زیر تریلی 24 چرخ می روی!


سخنان تند و تکان دهنده #علی_اصغر_مظهری نماینده کرمان در مجلس بیست و چهارم در جلسه 22 شهریور 1357

... اگر بگذارید در لایحه حکومت نظامی حرف‌های‌مان را می‌زنیم، اگر ۵۳ نماینده برای اولین بار در تاریخ مشروطیت زیر پیشنهاد را امضاء نمی‌کردند که نماینده حق سخن نداری، من آن روز اینجا می‌گفتم که چرا حکومت نظامی درد کارها نیست، گفتند حرف نزنید چرا حرف نزنیم؟ اگر اینجا حرف نزنیم برویم در کوچه و بازار حرف بزنیم؟ بدون نزاکت و بدون داشتن مسئولیت آنهایی که می‌گفتند حرف نزنید بیش از ۵۰ نفر زیر پیشنهاد را امضاء کردند پیشنهاد سکوت بود پیشنهاد خفقان بود پیشنهادی را امضاء کردند که یک نفر بیشتر حق حرف زدن ندارد مگر ما چه می‌خواستیم بگوییم؟

یک قسمت از صحبتم در خواندنی‌ها چاپ شد بخوانیم مگر چه می‌خواستیم بگوییم من می‌خواستم همه آن چیزهایی را بگویم که مهندس شریف امامی با شهامت توی برنامه‌اش نوشته است اینها که در برنامه دولت به عنوان نابسامانی عنوان شده نموداری است از خفقان، از نابسامانی، از نداشتن برنامه و چپاول و غارت مملکت.

حالا که سخن می‌گویم می‌ترسم، هم عاقلم و هم بالغ می‌دانم که سخن موافق گفتن خیلی خوب است و همه هم خوششان می‌آید، این سخن مخالف است که عوارض دارد و این عوارض را من یک سال تحمل کردم جناب فرهنگ
شما تشریف نداشتید من را بردند توی نخست‌وزیری و گفتند تو را می‌کنیم زیر تریلی ۲۴ چرخ مرا صدا کردند و گفتند که هر کسی از دولت سوال کند دیگر وکیل نمی‌شود! نمی‌خواهم بگویم که از قول کی گفتند که دستگاه بی‌رحم است و بیچاره‌ات می‌کند و پرونده برایت می‌سازد. وزیر مملکت در کاخ نخست‌وزیری این حرف‌ها را زد ولی من حرفی نزدم و ساکت ماندم.

سیدرضا حجتی نماینده شوش(اندیمشک) ـ من سه سال انتقاد کردم کسی چیزی به من نگفت.
منوچهر یزدی نماینده اردکان - شما دفاع کردید، سکوت کردید، چاپلوسی کردید.

مطلب مرتبط

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
✳️ نویسنده مجموعه هفده جلدی #ایران_پس_از_انقلاب_اسلامی و روزشمار پهلوی در گفت و گو با #سرو : مسئولین مراکز اسنادی وظایف خود را فراموش و به کارهای دیگری مشغولند/ صدا و سیما پیش از رسانه های خارجی باید از گنجینه موجود در سازمان برای روشنگری و ساخت مستندهای تاریخی استفاده کند/ ضرورت توجه به دیجیتال سازی آرشیو مطبوعات و اسناد مرتبط با تاریخ معاصر و استفاده از این اسناد جهت تدوین روزشمار دوره های مختلف از جمله پهلوی

#سیدروح_الله_امین_آبادی در گفت و گو با ماهنامه فرهنگی هنری #سرو درباره "بررسی عملکرد مستندهای تاریخی رسانه های خارجی" اظهار داشت: مسئولین برخی نهادها، موسسات، مراکز و کتابخانه ها و ... که مسئولیت مهمی بر دوش دارند رسالت اصلی خود را چیز دیگری می دانند، مثلا رئیس یک نهاد بسیار مهم اسنادی که می تواند در جهان به عنوان رقیب آرشیو کتابخانه کنگره آمریکا شناخته شود هر روز تیتر یک و دو خبرگزاری ها در حوزه های خارج از مسئولیت خود است. می گویند در یکی از مجالس نخست پس از مشروطه یکی از نمایندگان پشت تریبون رفت و شروع به خواندن کرد، شهید مدرس اعتراض و گفت: برای این کار محل دیگری تعبیه شده است و شما وظیفه تان در این مجلس کار دیگری است و اگر می خواهید آواز بخوانید به آن جا بروید.

در پُست های بعد محورهای این گفت و گو را می توانید مطالعه کنید؛

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
✳️ حاصل چند دهه بزک پهلوی در استقبال ناچیز از پروژه " من وکالت میدهم" دیده شد/ تصویر سازی رسانه ای برای پهلوی نتیجه چندانی نداشته است!

به نظر شما این رسانه ها در تصویرسازی خود از دوره پهلوی تا چه اندازه موفق بوده اند؟ شما علت و زمینه های پذیرش محتوای این نوع محتوای رسانه ای را در چه مواردی میبینید؟

میزان موفقیت و شکست یک طرح را با هدف آن می سنجند، هدف طرح «بزک پهلوی» از اوایل دهه هفتاد تا به امروز این بوده که ملت ایران به سمت پهلوی ها و به ویژه «رضا پهلوی» سوق پیدا کنند و او را به عنوان آلترناتیو نظام مستقر بپذیرند. اگر نگاهی به حوادث سال گذشته بیندازیم می بینیم در 24 دی 1401 کارزاری به نام «من وکالت می دهم» در اتاق خبر «من و تو» راه افتاد که هدف آن مطرح کردن رضا پهلوی به عنوان تنها گزینه پس از براندازی بود ولی پس از گذشت مدتی تعداد امضاهای کمپین من وکالت می دهم تنها به حدود 300 هزار نفر رسید که این عدد با توجه به دو نکته یعنی نحوه جمع آوری امضاها و امکان دست کاری در آمار و از سوی دیگر جمعیت بالای 80 میلیونی ایران نشان از یک شکست فاحش داشت.

رسانه های فارسی زبان خارج نشین در طول دهه هفتاد تاکنون تبلیغات گسترده ای در جهت معرفی و مطرح کردن «رضا پهلوی» به عنوان تنها گزینه پس از جمهوری اسلامی به راه انداخته بودند که نتیجه آن همان کمپین «من وکالت می دهم» بود که نتیجه نداد و در نتیجه می توان گفت که تصویرسازی رسانه ای برای پهلوی نتیجه چندانی نداشته است و اگر داشت «رضا پهلوی» سال گذشته برای کسب وجهه و آبرو به اسرائیل نمی رفت و با آن طرز فضاحت بار با نخست وزیر رژیم صهیونیستی دیدار نمی کرد.

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
✳️ آیا خود صدا و سیما نمی تواند و نمی توانست پیش از رسانه های خارج نشین از آرشیو غنی خود بهره ببرد؟


به نظر شما سازمان های متولی کنونی در خصوص روایت تاریخ انقلاب تا چه اندازه پتانسیل جلوگیری از موج سازی رسانه ای با محوریت های مستندهای تاریخی را دارند؟

در کشور مراکز و رسانه های مختلفی وجود دارند که ظرفیت عظیمی برای پاسخگویی به این فضای رسانه ای ایجاد شده از سوی بزک کنندگان پهلوی دارند، پیش و بیش از این مراکز مسئولین اداره امور کشور به ویژه دولتمردان هستند که بایستی با رسیدگی به مشکلات مردم ابزار تبلیغات رسانه ای و دروغ پردازی درباره دوره پهلوی را از دست آنان بگیرند. هر اقدام رسانه ای در نبود عملکرد مطلوب از سوی مسئولین با موفقیت روبرو نخواهد شد.

از این نکته مهم اگر بگذریم «صدا و سیما» نخستین رسانه ای است که بایستی در خط مقدم مقابله با طرح «بزکِ پهلوی» باشد، بی شک در آرشیو صدا و سیما اسناد گرانبهای فراوانی وجود دارد، هزاران ساعت فیلم و صوت از رجال عصر پهلوی، گزارشات اجتماعی ضبط و پخش شده در رادیو و تلویزیون آن سال ها و حتی گزارشاتی که به دلایلی از جمله نظارت ساواک اجازه پخش نیافتند و ... می تواند سوژه ده ها مستند باشد. مستندهایی که پاسخگوی تبلیغات شبکه هایی مانند «من و تو»، «بی بی سی»، «ایران اینترنشنال» و ... است...

سوال این جاست که مستندهای من و تو با استفاده از کدام آرشیو ساخته شده است؟ جز آرشیو موجود در صدا و سیما که به خارج درز کرده است؟ آیا خود صدا و سیما نمی تواند و نمی توانست پیش از رسانه های خارج نشین از آرشیو غنی خود بهره ببرد؟

پس از صدا و سیما نوبت مراکز اسنادی از جمله «مرکز اسناد انقلاب اسلامی»، «مرکز بررسی اسناد تاریخی»، «موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی» و «پژوهشکده تاریخ معاصر» می رسد که از چند میلیون سند موجود در آرشیو خود پیرامون دوره پهلوی رونمایی کنند. «اسناد ساواک» بی شک می تواند بهترین پاسخگوی تبلیغات رسانه ای بزک کنندگان پهلوی باشد. در این مراکزی که گفته شد میلیون ها سند درباره دوره پهلوی اعم از اسناد ساواک، اسناد دربار، اسناد مرتبطین با پهلوی و ... وجود دارد و علاوه بر این ها صدها هزار عکس و ... نیز در آرشیوها وجود دارد که هر از گاهی بخشی از آن ها در مستندهای رسانه های برون مرزی منتشر و از آن ها در جهت تبلیغات علیه جمهوری اسلامی بهره گرفته می شود در حالی که اگر اتاق فکری در داخل بود و باشد می تواند از این اسناد به خوبی در جهت پاسخگویی به مغرضین و معارضین بهره ببرد.

نکته سومی که بایستی در پاسخ به این سوال بدان اشاره کنم نقش آرشیو مطبوعات دوره پهلوی است که می توان از این آرشیو در جهت تاباندن نور در تاریکخانه آن سال ها بهره برد، متاسفانه آرشیو جامعی از نشریات آن سال ها به صورت اسکن شده وجود ندارد، سال ها پیش و در دوره ریاست حجت الاسلام رسول جعفریان بر کتابخانه مجلس تلاش هایی در این راستا صورت گرفت و بخش مهمی از روزنامه های آن دوره اسکن و در دسترس قرار گرفت که در دوره های بعدی و بخصوص در دوره کنونی این دسترسی ها برای پژوهشگران یا وجود ندارد و یا با هزاران مصیبت و مشقت صورت می گیرد. من در حدود 15 سال گذشته آرشیو عظیمی از نشریات و روزنامه های دوره پهلوی را به صورت اسکن شده جمع آوری و از این آرشیو در جهت تدوین روزشمار دوره پهلوی استفاده می کنم که قرار هست 16 جلد این مجموعه که به سال های 1340 تا پایان 1346 می پردازد توسط «پژوهشکده تاریخ معاصر» در دسترس علاقمندان و پژوهشگران قرار بگیرد.

برای تدوین این روزشمار بی شک آرشیو مطبوعات نقش مهمی بازی می کند که متاسفانه مراکز اسنادی و کتابخانه ای کشور در جهت اسکن این روزنامه ها و مجلات اقدام نکرده و یا رسالت دیگری برای خود قائلند.

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
✳️ شهید مدرس گفت برای آواز خواندن جای دیگری تعبیه شده است مجلس جای کار دیگری است!

چه باید کرد تا تاریخ انقلاب و روایتگری آن در نهادهای مسئول بیشتر مورد توجه واقع شود؟

برای پاسخ به این سوال باید یک مثال بزنم. برای این که بدانیم در برابر سیل و یا زلزله چه باید بکنیم باید خطر سیل و زلزله را احساس کنیم. اگر منتظر وقوع سیل و یا زلزله باشیم طبیعتا بعد از فاجعه کاری نمی شود انجام داد. متاسفانه رسانه ها و مراکز اسنادی در کشور ما زمانی به فکر می افتند که مستند و یا برنامه ای در خارج از کشور پخش شده و یا شبهه ای مطرح شده باشد در حالی که مراکز داخلی و پژوهشگران می توانند پیش از وقوع حادثه و یا پخش شبهات به آن ها پاسخ دهند. خلاصه این که کارهای ما واکنشی است به آن چه در خارج از مرزها رخ می دهد و بهترین دفاع را حمله نمی دانیم. پس نکته نخست این که نهادهای مسئول احساس مسئولیت کنند و خطر را درک و در راستای رفع آن خطر پیش از وقوع فاجعه حرکت کرده بیندیشند.
نکته دوم این که با نهایت تاسف مسئولین برخی نهادها، موسسات، مراکز و کتابخانه ها و ... که در این راستا مسئولیت مهمی بر دوش دارند رسالت اصلی خود را چیز دیگری می دانند، مثلا رئیس یک نهاد بسیار مهم اسنادی که می تواند در جهان به عنوان رقیب آرشیو کتابخانه کنگره آمریکا شناخته شود هر روز تیتر یک و دو خبرگزاری ها در حوزه های خارج از مسئولیت خود است. می گویند در یکی از مجالس نخست پس از مشروطه یکی از نمایندگان پشت تریبون رفت و شروع به خواندن کرد، شهید مدرس اعتراض و گفت: برای این کار محل دیگری تعبیه شده است و شما وظیفه تان در این مجلس کار دیگری است و اگر می خواهید آواز بخوانید به آن جا بروید.
حکایت امروز ما همین شده و مسئولین مراکز و نهادهای مهم و اثر گذار پژوهشی برای خود هر رسالتی قائلند جز رسیدن به وظیفه ای که بر دوششان گذاشته شده و برای آن حقوق می گیرند و باید پاسخگوی ملت و خدا باشند.

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
✳️ سریال ها و فیلم های تاریخی به تاریخ وفادار نیستند!

با وجود تولید انبوهی از آثار تاریخی، به نظر میرسد این اثار فاقد اثرگذاری در جامعه ما هستند. شما علت را در چه مسائلی میبینید؟

اجازه می خواهم در پاسخ به این سوال صریح باشم. آثار تاریخی فراوانی در سال های گذشته تولید شده که به دلیل دسترسی نداشتن به اسناد و منابع مهم در حوزه مربوطه دارای اشتباهات فاحشی هستند مثلا در سریال تاریخی «معمای شاه» اشتباهات غیر قابل اغماض می بینیم که کوچک ترین آن ایفای نقش توسط افرادی در برهه ای است که اصلا این افراد در آن روزها زنده نبودند. مثلا در این سریال بازیگر نقش «حسین علاء» وزیر دربار شاه تا بهار 1344 و روی کار آمدن هویدا حضور دارد در حالی که او سال تابستان 1343 فوت کرده بود و طبیعتا در حوادث بعدی چون کاپیتولاسیون و ترور حسنعلی منصور و روی کار آمدن هویدا نبایستی حضور داشته باشد.

وقتی که کتاب ها، مستندها، فیلم ها و در یک کلام کارهای انجام شده متکی به مستندات موجود نباشد چنین خبط و خطاهای غیر قابل اغماضی رخ می دهد و طبیعتا چنین فیلم هایی نمی تواند پاسخگوی بزک کنندگان پهلوی باشد.

بنده دلیل اصلی فاقد اثر بودن کارهای انجام شده درباره دوره پهلوی را علاوه بر دلیل اصلی که عملکرد مسئولین است که بخشی از مردم را در موضع ناراحتی و لج بازی در برابر کارهای مثبت هم قرار داده، در دسترس نبودن اسناد و منابع برای بهره گیری از آن ها در تدوین کتاب ها و ساخت مستند ها می دانم.

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
✳️ فیلم ها، کتاب ها و مستندها درباره دوره پهلوی باید ناظر بر حساسیت های مردم از جمله وضعیت اقتصادی در آن دوره و تغییر پس از سقوط پهلوی باشد نه مسائلی که اهمیت چندانی برای مردم ندارد!

راهکار شما برای برون رفت از این وضعیت چیست؟ اساسا دال محوری در خصوص روایت تاریخ معاصر باید چگونه باشد؟

راهکار در پاسخ به سوال های قبلی ارائه شد. نخست این که مسئولین نهادهای تاثیر گذار اسنادی و پژوهشی بایستی به وظیفه خود آگاه باشند و به قول «خواجه نظام الملک» در «سیاست نامه» «مردی و کاری» یعنی هر فرد یک مسئولیت را به عهده گرفته و آن را انجام دهد و کارهای دیگر را به دیگران واگذارد.
درباره دال محوری روایت تاریخ معاصر اگر مسئله پاسخ به روایت رسانه های خارج نشین باشد بایستی عملکرد اقتصادی پهلوی را دال محوری قرار داد، دیگر دوره آن گذشته که دنبال اسنادی پیرامون روابط نامشروع اخلاقی رجال عصر پهلوی باشیم، این مشکلات کم و بیش در هر دوره ای بوده و آن چه که برای مردم مهم هست نه روابط نامشروع شاه که عملکرد اقتصادی او و تاثیر تصمیمات کلان شاه در سفره مردم بوده است، به هر امری بایستی از این منظر توجه کرد. اگر سیاست خارجی شاه را می خواهیم نقد کنیم بایستی تاثیر آن را در اقتصاد کشور بکاویم و سنجش کنیم، مثلا اسناد فراوانی وجود دارد که روابط ایران و امریکا در دوره شاه و حضور مستشاران امریکایی در نهادهای تاثیر گذار اقتصادی باعث ورشکستگی این نهادها شده بود. احمد آرامش مدیر سازمان برنامه در دوره شریف امامی که پس از روی کار آمدن دولت تحمیلی علی امینی از سوی امریکا به شاه، برکنار و پس از مدتی زندانی شد در همان تابستان 1340 و پس از برکناری گفته بود سیاست غرب در ایران ورشکست کن، وام بده و حکومت کن هست. آرامش تاثیرات حضور امریکایی ها در نهادهای اقتصادی ایران را سنجیده و نقدهای تند و تیزی به این حضور وارد کرده بود، آرامش زندانی و بعدها در سال 1352 توسط ساواک به قتل رسید.
منظور این که اگر می خواهیم به دوره پهلوی بپردازیم بایستی نقاط حساسیت مردم را درک و درباره آن ها بنویسیم و مستند بسازیم نه در رابطه با اموری که اهمیتی برای مردم ندارد.

تصویری که این مستندهای تاریخی در حال ساخت آن هستند، بر چه محورهایی تمرکز دارد؟ دوره پهلوی در این رسانه ها با چه ویژگی هایی در حال معرفی است؟

رسانه های برون مرزی در تصویر سازی از دوره پهلوی به عملکرد اقتصادی شاه و دولت های تحت امر او می پردازند و با توجه به گذشت زمان دست به تحریف گسترده می زنند، مثلا گفته می شود که در دوره هویدا تورمی وجود نداشته، اقتصاد رو به سامان و رشد بوده، در ایران نه تنها بیکاری نبوده که از خارج کارگر وارد و به کار گرفته می شدند و الخ در حالی که نگاهی به روزنامه های دوره پهلوی و فیلم ها و مستندهای آن دوره به خوبی دروغین بودن این ادعاها را نشان می دهد ولی چون ما اسناد را نشان نمی دهیم آن ها تحریف می کنند.
ما گمان می کنیم چون خودمان خوابیده ایم دشمن هم خواب هست، حضرت علی(ع) می فرمایند «مَن نامَ لَم يُنَمْ عَنهُ»  هركه از دشمن خود غافل باشد، دشمن از او غافل نیست.

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
✳️ در پاسخ به افرادی چون پرویز ثابتی به کلیات قناعت کرده اند!

در مستند پرویز ثابتی، علنا جنایت های ساواک سفیدشویی می شود و بخشی از جامعه را هم تحت تاثیر قرار میدهد. علت شکل گیری چنین اتفاقی چیست؟

در پاسخ به سوال های قبلی در این زمینه به تفصیل گفته شد، علت تحت تاثیر قرار گرفتن جامعه به عملکرد مسئولین در حوزه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی باز می گردد که بخشی از مردم را در موضع لجبازی حتی در برابر کارهای مثبت قرار داده است، از این مهم که بگذریم دلیل سفید شویی افرادی چون «پرویز ثابتی» که در ساواک جنایت های فراوانی را مرتکب شده بود بی عملی نهادهای ذیربط در ایران است، بی شک از پرویز ثابتی اسناد فراوانی در ساواک موجود هست که در اختیار مراکز اسنادی قرار دارد، در حالی که بسیاری از رجال دوره پهلوی و مبارزین آن دوره از منظر اسناد ساواک مورد بررسی قرار گرفته و اسناد آن ها منتشر شده است ولی تاکنون کتابی درباره پرویز ثابتی با وجود اسناد بی شمار در اختیار علاقمندان قرار نگرفته است، نکته دوم این که درباره شکنجه مبارزین دوره پهلوی توسط ساواک و دیگر نهادهای انتظامی پهلوی تاکنون برنامه های مستند به خاطرات شفاهی و کتبی به آن صورتی که بشود به مخاطب ارائه شود تولید نشده است. خاطرات بسیار زیادی از مبارزین دوره پهلوی تاکنون منتشر شده که برخی از این مبارزین این روزها رابطه خوبی با جمهوری اسلامی ندارند و به اصطلاح هم مخالف پهلوی بوده اند و هم معارض جمهوری اسلامی، بی شک امکان تبانی در این حجم از روایت های شفاهی و کتبی وجود ندارد، یعنی وقتی کیفیت و نحوه شکنجه در دوره پهلوی از سوی افراد مختلف روایت می شود نمی توان گفت که این تعداد از افراد دروغ می گویند و یا با هم تبانی کرده اند تا حرفی را بگویند.
در مقابل سفید شویی ساواک و شخصیتی چون پرویز ثابتی متاسفانه بازخوانی خاطرات شخصیت ها آن گونه که باید رخ نداده و به کلیاتی قناعت و اکتفا شده است که بی شک پاسخگوی این حجم از تحریف ها نیست.

متن کامل گفت و گو را با کلیک بر روی لینک بخوانید!

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper
HTML Embed Code:
2024/04/29 04:14:22
Back to Top