در یک معدن سنگ آهک (Limestone Quarry)، یک پیمانکار کوچک حفاری و آتشکاری به صورت زیرعمل کرد:
- چال زد (Drilling)
- خرجگذاری کرد (Charging)
- آتشکاری انجام داد (Blasting)
اما فردای آن روز، مدیر معدن عصبانی گفت:
چرا؟
📌 مشکل کجا بود؟
پیمانکار "طبق نقشه" کار کرد ولی نتیجه واقعی کار در تولید دیده نشد:❌ سطح کف پله (Floor) شبیه امواج دریا شده بود (Uneven Floor)❌ لودر بیشتر مشغول شکستن تکههای بزرگ بود تا بارگیری (Oversize Problem)❌ سنگشکن (Crusher) نیمه خالی کار میکرد (Underfeed)❌ کامیونها در هر چرخه ۲ دقیقه اضافه تلف میکردند (Haul Cycle Delay)
📍 پیمانکار اصلاً بازخورد کار را بررسی نکرد.
📍 قبل از رسیدن اولین بیل به پشته انفجاری (Muckpile) محل را ترک کرد.
📍 در حالی که واقعیترین گزارش آتشکاری در محل بارگیری و تولید دیده میشود، نه فقط در گزارش رسمی.✅ رفتار پیمانکاران حرفهای:
🔷 پیمانکارانی که همیشه دوباره دعوت به کار میشوند (Trusted Contractors):🔎 قبل از انفجار حاضر میشوند و با تیم معدن درباره اهداف همسو میشوند:
- وضعیت زمینشناسی (Geology)
- اهداف تولید (Production Targets)
- دقت چالزنی (Drilling Accuracy)🔎 پس از انفجار میمانند و نتیجه را میبینند:
- کیفیت بارگیری (Loading Performance)
- توزیع ابعادی خردایش (Fragmentation Distribution)
- کنترل سطح کف (Floor Control)
✅ میدانند:
"یک انفجار تمیز الزاماً به معنای یک انفجار خوب از نظر تولیدی نیست."
✅ انفجار خوب یعنی ارزش معدنی قابل بهرهبرداری (Mineable Value).
📌 درس کلیدی برای پیمانکاران حفاری و آتشکاری:
- قبل از آتشکاری: صرفا فقط اجرای طراحی موجود نباشد، همراستایی با اهداف تولید و زمینشناسی باشد.
- همراستایی با اهداف تولید و زمینشناسی: صرفا فقط اجرای صرف تکنیکی نباشد، مدیریت و کنترل دقیق لحظه انفجار را در نظر بگیرید.
- بعد از آتشکاری: سریع محل را ترک نکنید، بررسی و پایش کیفیت خروجی (Fragmentation, Floor) را در برنامه خود داشته باشید.
- نگاه به خروجی: تنها "انفجار تمیز" مهم نیست، تمرکز بر "ارزش قابل معدنکاری" را پیش بگیرید.
🎯 جمعبندی
- در دنیای معدن امروز، موفقیت یک پیمانکار Drill & Blast صرفاً به معنای انفجار بدون حادثه و بدون پرتاب سنگ نیست.
- کیفیت خردایش (Fragmentation)، هندسه کف (Floor Geometry) و کارایی چرخه تولید معیار اصلی هستند.
- پیمانکارانی که تعامل مداوم با تیم معدن دارند و بازخورد بعد از انفجار را جدی میگیرند، تبدیل به شرکای بلندمدت معادن میشوند.💡 به عنوان یک مدیر معدن:
به چه نکاتی برای انتخاب مجدد پیمانکار آتشکاری توجه میکنم؟
- دانش فنی از زمینشناسی محل
- همکاری واقعی با تیم معدن
- ماندن تا پس از انفجار و مشاهده نتیجه واقعی در پشته انفجاری
- شفافیت و مسئولیتپذیری در گزارشدهی✅ نتیجه نهایی
"استاندارد کار در حفاری و آتشکاری باید فراتر از ایمنی و مطابقت با طرح برود — ارزش واقعی زمانی ایجاد میشود که تیم پیمانکار به عنوان بخشی از زنجیره تولید معدن فکر کند و عمل کند."