@indianstudies
اهمیت حفظ امنیت چابهار
حمله تروریستی بامداد روز پنجشنبه ۱۶ فروردین به چابهار و راسک، بار دیگر باعث شد در خصوص اهمیت بندر چابهار بحثهایی مطرح شود. گروهک تروریستی جیش العدل که تحت حمایت بیگانگان است، در ساعات پایانی روز چهارشنبه، مجموعهای از حملات تروریستی هماهنگ را در شهرهای چابهار و راسک واقع در استان سیستان و بلوچستان انجام داد که به شهادت جمعی از مدافعان امنیت انجامید.
انجام عملیاتهای همزمان توسط گروه مذکور در جنوب شرق کشور، همچنین مسائلی را در خصوص امنیت این مناطق و تاثیر آن بر کریدور شمال-جنوب به وجود آورده است.
دوگانگی و تضادی بین ادعای گروه جیش العدل مبنی بر حمایت از مردم سیستان و بلوچستان و عملیات اخیر این گروه که یک کلان پروژه اقتصادی را هدف قرار داده وجود دارد.
واکاوی اقدامات تروریستی این گروهک به خصوص با توجیهی که در خصوص عملکرد اخیر خود ارائه کرده است، نشان میدهد، جیش العدل ماموریتی چند لایه را اجرا میکند.
مسئله اصلی برای چابهار حفظ ثبات و امنیت است تا شرایط برای سرمایهگذاری شرکتهای داخلی و خارجی آماده شود و بتوانند آنجا سرمایهگذاری بکنند. ولی حملات تروریستی مانند حمله جیشالعدل، چابهار را از جریان رقابتی با دیگر بنادر منطقه خارج میکند.
چابهار یکی از بنادر مهم از نظر اقتصادی برای ایران و خاورمیانه محسوب میشود. ناامنسازی چنین بندری بدون شک یکی از اهداف مخالفین گسترده شدن فعالیت اقتصادی بندر چابهار است.
واقعیت این است که چابهار به لحاظ اقتصادی برای ایران، هند، افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی که محصور در خشکی هستند از اهمیت خاصی برخوردار است. اما مشکل این است که معاهدهای که میان ایران، افغانستان و هند زمان حکومت محمد اشرف غنی امضا شد، به خوبی پیش نرفته است. در واقع دستهای دیگری در کار هستند که این معاهده عملیاتی نشود.
الان میتوان گفت که چابهار بخشی از رقابتهای کلی در سطح منطقه و حتی در سطح بینالمللی بین چین و آمریکا است.
حملات تروریستی اینچنینی، چابهار را از جریان رقابتی که با دیگر بنادر منطقه از جمله گوادر در پاکستان، صحار در عمان و جبلعلی در امارات دارد، خارج میکند. به همین دلیل به سود بقیه بنادری که در منطقه فعالیت دارند تمام میشود.
جدیداً ارتباطات تجاری افغانستان که از طریق کراچی با پاکستان بود، با مشکلاتی همراه شده است. اختلاف نظرهایی که بین دولت سرپرست افغانستان و ارتش پاکستان سر مسئله خط مرزی به وجود آمده این اختلافات را تقویت کرده، از این رو مشکلاتی برای تجار افغان پیش آمده است. برای مثال بعضی از کالاهای فاسد شدنی را پاکستان در بندر کراچی نگه داشت و وقتی فاسد شدند، تازه ترخیص کرد.
افغانستان ترجیح میدهند چابهار جایگزین کراچی بشود؛ ولی طبیعتاً پاکستان مایل به این مسئله نیست. احتمالاً پاکستان تا جایی که بتوانند سعی میکند که به دولت سرپرست افغانستان وعده بدهد. به آنها بگوید که اگر بندر گوادر راه بیافتد یک جاده-بزرگراه در برنامه است که از بندر گوادر به مرز چمن بکشند.
تلاشهای موفق هند پروژه ترانزیت چابهار را از تحریمهای یکجانبه آمریکا در دوره ای مستثنی کرد تا فضای تنفس و حیاتی برای ایران و همچنین روسیه به عنوان دو کشور تحت تحریم باشد.
اما سرمایه گذاری هندی ها عملیاتی نشد و از طرف دیگر کریدور مد نظر آمریکاییها کشورهای اروپایی را از طریق دریای مدیترانه به حیفا در اسرائیل میرساند. بعد به کشورهای عربی در حوزه خلیج فارس میرسد و از عمان میتواند به سمت بمبی برود. برای بلند مدت هم صحبت از این است که یک خط انرژی از زیر دریا بکشند.
برگرفته از گفتگوی پیرمحمد ملازهی با ایراف
>>Click here to continue<<