هەینی باش کوردستان🌱
هاوڕێیان بە ئیزنی مامۆستا عەتا نەهایی گرەوی بەختی هەڵاڵە بە دەنگی مێهرداد ئەحمەدزادە خوێندراوەتەوە و لە 9 ئێپیزۆددا پێشکەش بە خونیاگەرییەکان دەکرێ.
هەموو حەوتوو ڕۆژانی هەینی ئێپیزۆدێک بڵاو دەکرێتەوە.
هیوادارم چێژی لێ وەرگرن
@Xunyager 🌱

گرەوی بەختی هەڵاڵە1

ئێپیزۆدی یەکەم
نووسەر: عەتا نەهایی
دەنگ: مێهرداد ئەحمەدزادە

#گرەوی_بەختی_هەڵاڵە
@Xunyager 🌱

گرەوی بەختی هەڵاڵە2

ئێپیزۆدی دووهەم
نووسەر: عەتا نەهایی
دەنگ: مێهرداد ئەحمەدزادە

#گرەوی_بەختی_هەڵاڵە
@Xunyager 🌱

گرەوی بەختی هەڵاڵە3

ئێپیزۆدی سێهەم
نووسەر: عەتا نەهایی
دەنگ: مێهرداد ئەحمەدزادە

#گرەوی_بەختی_هەڵاڵە
@Xunyager 🌱

گرە‌وی بە‌ختی هە‌ڵاڵە4

ئێپیزۆدی چوارەم
نووسەر: عەتا نەهایی
دەنگ: مێهرداد ئەحمەدزادە

#گرەوی_بەختی_هەڵاڵە
@Xunyager 🌱

گرە‌وی بە‌ختی هە‌ڵاڵە5
ئێپیزۆدی پێنجەم
نووسەر: عەتا نەهایی
دەنگ: مێهرداد ئەحمەدزادە

#گرەوی_بەختی_هەڵاڵە
@Xunyager 🌱

گرە‌وی بە‌ختی هە‌ڵاڵە6
ئێپیزۆدی شەشەم
نووسەر: عەتا نەهایی
دەنگ: مێهرداد ئەحمەدزادە

#گرەوی_بەختی_هەڵاڵە
@Xunyager 🌱

گرە‌وی بە‌ختی هە‌ڵاڵە7
ئێپیزۆدی حەوتەم
نووسەر: عەتا نەهایی
دەنگ: مێهرداد ئەحمەدزادە

#گرەوی_بەختی_هەڵاڵە
@Xunyager 🌱

گرە‌وی بە‌ختی هە‌ڵاڵە8
ئێپیزۆدی هەشتەم
نووسەر: عەتا نەهایی
دەنگ: مێهرداد ئەحمەدزادە

#گرەوی_بەختی_هەڵاڵە
@Xunyager 🌱

ڕیپۆرتاژی کەناڵی ڕووداو لەسەر ڕێوڕەسمی ٢ـی ڕەشەمە ڕۆژی جیهانی زمانی دایکی کە لە لایەن ئەنجومەنی ئەدەبیی خانای قوبادی جوانڕۆ و ئیدارەی فەرهەنگ و ئیرشادی ئیسلامی جوانڕۆ بەڕێوەچوو

@gutariniwe

پیام تاریخی اوجالان
با نگاهی بە الزامات دنیای لیبرال سرمایەداری
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
✍️رێبین نوری

@gutariniwe

سال ۱۹۹۹ در جریان دسیسەای منطقەای و بین المللی عبداللە اوجالان رهبر کاریزماتیک حزب کارگران کردستان ترکیە در نایروبی کنیا دستگیر و تحویل ترکیە دادە شد، تعدادی از روزنامەهای آنزمان با انتشار عکس اوجالان تیتر زدە بودند "آخرین چریک قرن". هرچند چنین تیتری بعدا برای احمد شاە مسعود و کسانی دیگر نیز بر صدر رسانەها ظاهر شد، چنین گزارەای برای اوجالان بە عنوان شخصیتی موثر و برجسته اردوگاه چپ شرقی و کوردستانی تاریخی را رقم زد. تاریخی که جدای از تعهد بە تاریخیت مارکسیستی و ایدئولوژیک، جایگاه سوژەی سوسیالیستی را در برابر الزامات دنیای لیبرال سرمایەداری نوین ساقط کرده و آنرا به ابژەای تقلیل داد کە سرعت تغییرات دنیای جدید، فرصت تلاش جهت انطباق و خود سازماندهی را از آن گرفت. از آن تاریخ PKK، پس از چندین تغییر در استراتژی هرگز نتوانست ازبحران گفتمانی و مفهومی رهایی یابد و عدم همخوانی تز کنفدرالیسم دموکراتیک و برادری خلقها، آنهم با ادعای پای نهادن بر روی جسد ناسیونالیسم تک قومی، با سلسله مراتب سازمانی PKK و سە اصل بنیادین رهبری، ایدئولوژی و نیروی نظامی گریلا، از لحاظ معنایی بحران زا بود، و موجی از انتقاد را بر علیه وی برانگیخت که از یک سو در میان جریانات چپ منطقەای با اتهام ناسیونالیزم مستتر در استراتژی و از دیگر سو ازجانب جامعەی کوردی و دیگر سازمانهای کوردستانی، با اتهام سرکوب ناسیونالیزم مستعمرە و عدم توانایی در بە چالش کشیدن ناسیونالیزم مسلط و استعماری، همواره جوابی درخور و شایسته به این انتقادات نداشته و با پررنگ کردن حاشیەی شعاری و انقلابی علیە متن استراتژی، از مسئولیت تاریخی پاسخ دهی، سرباز زدە است. هر چقدر کنفدرالیسم در مقام اندیشه و با رجوع به مدل اولیەی امپراطوری شرقی و حفظ مرزهای هویتی، در مقام تز با اهمیت باشد، به همان اندازه ادعای اجرایی بودن آن توسط PKK، با توجه بە امکان، شرایط، حوزه نفوذ گفتمانی این حزب و ژئوپولتیک منطقه و همچنین ماهیت ناسیونالیسم حاکم بر دولتهای مرتبط با جغرافیای کوردستان، غیر واقعی بوده و تنها ادعایی انقلابی و شعارگونه می باشد.
با این حال، بحران موجود، بیشتر از آنچە کە معطوف به بعد سازمانی و ماهیت PKK باشد، مرتبط با وضعیتی بود که پس از فروپاشی بلوک سوسیالیستی شرق و پایان جنگ سرد، سلطه هژمونیک جهان لیبرال سرمایەداری را بە دنبال داشت، چنین سلطەای، برای جهان و خصوصا دنیای توسعه نیافته، الزامانی ایجاد کرد، الزاماتی که با تعیین قواعد بازی سیاسی آنچە را کە لازمەی توجیە سلطه ی خود بود بر کرسی گفتمان سیاسی و اقتصادی دنیای جدید استوار کرد.
اوجالان یکی از قربانیان چنین الزاماتی بود، که با نام مبارزه با تروریسم، و در حقیقت با وارونه نمودن مفهوم تروریسم دستگیر و به زندان ایمرالی منتقل شد.
در جهان متاخر، تنها و تنها PKK نیست کە تحت فشار قرار گرفتە است، بلکە ترکیە و دیگر کشورها و حتی جنبشهای معاصر نیز با چالش جدی مواجە می باشند، و ناسیونالیزم دولتی ترکیە هم ناچار بە تغییر دربنیانهای خود شدە است. از نمودهای اقتصاد نئولیبرال اردوغانی تا تئوری عمق استراتژیک داوود اوغلو کە از یک طرف با نزاع استراتژیک و ژئوپولتیک منطقه ای همترازی نداشت و با بهار عربی و ختم آن در اخرین ایستگاه یعنی سوریه ی بشار اسد، عملا منتج به نتیجه نشد، و از طرف دیگر، در بعد داخلی هم، چنین تزی در قوارەی درک ذهنیت اردوغانی و کلیت عدالت و توسعه نبود، در نهایت بحران گفتمانی ترکی را لاینحل باقی گذاشت، تا زمانیکه که دولت باغچلی پیش قدم ارائه پیشنهادی در راستای خاتمەی مسئلەی PKK، و حضور اوجالان در پارلمان و اعلام انحلال آن حزب شد.
سرانجام و پس از رایزنیهایی در جبهەی کوردی، اوجالان پیام تاریخی خود را مبنی بر انحلال و خلع سلاح حزبش صادر کرد و در متن این پیام درک مناسبات نوین جهانی و الزامات این مناسبات به وضوح بیان شده است، پیامی که خود تبعات آنرا به عهده می گیرد، خودی که همان محوریت رهبری و کاریزماتیک را برای خود قائل می باشد و با ضمیر اول شخص "من" جنبش کردی و در راس آن حزبش را مورد خطاب قرار می دهد.
جدای از آنچه گفته شد پیام اوجالان پیامی است متهورانه کە با شجاعتی تاریخی صادر می شود، پیامی که جنبش کوردی در شمال کردستان را وارد فاز جدیدی می کند، وضعیتی که جدای از مبهم پردازیهای چپ انقلابی ایدئالیست دیروز و مواضع سخت ایدئولوژیک، می طلبد که با دقتی دیپلماتیک در عرصه واقعی سیاست و با درکی واقع بینانه از وضع موجود دروازه ای نوین بر روی جنبش کوردستان بگشاید و فصلی نو بیاغازد.

دیپلماسی جدید به همان اندازه که به دقت و درایت سیاسی اوجالان و PKK بستگی دارد، بیشتر از آن بە جنبش کوردستان ترکیه در بستر مدنی و پارلمانی و همچنین، نرمش نظام سیاسی حاکم بر ترکیه و عقلانیت دیپلماتیک کاراکترهای دولتی و غیر دولتی و نهایتا تضمینات قدرتها و نهادهای بین المللی غربی وابستە است.
هنوز معلوم نیست عواقب این پیام و موضع گیری PKK و ترکها چە نتیجە ای بە بار می آوردی، ولی آنچە معلوم است چرخشی تاریخی است، کە شاید گشایشی باشد بر بن بست استراتژیک و بحران گفتمانی PKK، و همزمان چارە ای باشد برای تعارض معنایی دمکراسی و ناسیونالیزم افسارگسیختەی تورانیستی در ترکیه کە چنانچە اشارە شد، بیشتر از آنچە کە بە ساختار و نظام حزبی و ایدئولوژیک و دولت و بازی دمکراتیک وابسته باشد، بستە به الزامات قواعد بازی سیاسی است که با هژمون شدن لیبرال سرمایەداری نوین در سراغاز هزارەی سوم، دنیا را مسحور و ابژەی خود گردانیدە است.
@gutariniwe

🔴 پەیڤکاتۆر
فەلاح وەیسی/ جوانڕۆ

◾️ لە هەفتەنامەی ئارێزدا چاپ کراوە: (٢٧٢٤/١٢/١٣)

▪️لە چاوی کەوتم، دڵم شکیا.
▪️بەو کراسە خەردەلییەوە، هەڵەبجەتم.
▪️سەرم لە خەتی چاوت دەرناچێ، خەتی لێوت خۆشترە.
▪️بێدڵ! دوودڵم، دڵ بدەم پێت؟
▪️گیانی منە ئەو خەتی چاوە، تۆ ئەیکێشی.
▪️خەیات دەسەوداوێنی کەس و ناکەس ئەبێ.
▪️تەورم دا لە دار، دارستان ڕووسوور بوو.
▪️تەرازووی کورد، تەنیا زەجر ئەکێشێ!
▪️لەنێوانی سینەتدا داڵدەم بدە، کوردە و چیاکانی.
▪️سەنگین بوو، ڕژیم سووکی کرد.
▪️هەژاری پێڵاوەکانیشی لێ سەندین!
▪️سەهۆڵفرۆش بازاڕگەرمی کرد، توانەوە سەهۆڵەکانی...
▪️بۆوە ناشێ حەساو کەی لەسەری، چەکی بێزامن!

@gutariniwe

بابەت: شیکاری شیعری نالی، شرۆڤەکار: دکتۆر محەمەد یەعقووبی

@gutariniwe

🔳 دەنگی پێی کورد

✍د. #ئارام_وەڵەدبەگی

دیمەنی نەورۆزی ئەمساڵی کوردستان لە تابلۆیەکی جیاواز و سەرنجڕاکێش دەچێت بە جوانییەکەی سەرسام دەبیت و وزە و رەنگەکانی کەمەندکێشت دەکەن، کاتێک زیاتریش لێی ورد دەبیتەوە لە هەر سووچێکییەوە مانا و پەیامێکت پێدەدات و وەکوو ئاوێنە دوایین ئاڵوگۆڕ و پەرەسەندنەکانی ئەم ساڵانەی دوایی وڵاتەکەت، پێ پیشان دەدات. ئەم مانا و پەیامانە زۆر گرنگن، ترسی ئەوە هەیە لە جوانییەکاندا ون ببن و هەقی خۆیان پێ نەدرێت هەر بۆیە پێویستە ئاوڕیان لێ بدرێتەوە و لە چەند خاڵێکی کوردتدا ئاماژەیان پێ بکرێت:

١- نەورۆز ئەو راستییەی سەلماند کۆمەڵانی خەڵک بە توندی دەستیان بە ناسنامەی کوردبوون و کوردستانیبوونەوە گرتووە و سیاسەتی داتاشینی وردەناسنامەی بێ بنچینەی مێژوویی و تواندنەنەوەی کورد لە ناسنامەیەکی گەورەتردا، رەتدەکەنەوە. پێدەچێت لێرە بەدواوە وەرزی هەڵوەرینی زیاتری ئەم ناسنامە ساختانە بێت و کوردستان لە خۆتەکاندن نەوەستێت. کورد بۆ یار و نەیار، سەلماندی پێناسەیەکی هاوبەش کۆیدەکاتەوە و ئەمەشی بە شێوەیەکی ئاشتییانە و شارستانی خستەڕوو.

٢- کورد ئیدی لە هاوکێشەکانی ناوخۆی ئەم وڵاتەدا ژمارەیەکی بچووک نییە و ناکرێت لەمە زیاتر پەراوێز بخرێت. دەمێک ساڵە بەرانبەر بە کورد، سیاسەتی نکوڵیکردن و پشتگوێخستن جێبەجێ دەکرێت بەڵام کورد لە ئەرزی واقعدا دەریخست ئەو سیاسەتە لە گیانەڵڵا دایە و تەمەنی لە ئاوابوونە. بۆ دواڕۆژیش خێر و چاکەی ئەم وڵاتە ئەوە دەخوازێت سیاسەتێکی تازە پەیڕەو بکرێت، بەجۆرێک ویست و داواکاری ئەم گەلە بەشخوراوەش لەخۆ بگرێت.

٣- زۆر کەس و لایەن هەوڵ دەدەن دووبەرەکیی لە نێوان نەورۆز و ئاییندا درووست بکەن و بۆنە نەتەوەییەکە بە جۆرێک بخوێنەوە، بیخەنە خانەی دژایەتی ئایینەوە. بەڵام ئەو راستییە مێژووییەیان لەبیرکردووە، کورد بەدرێژایی سەدان ساڵ توانیویەتی، ئایینی پیرۆزی ئیسلام لەگەڵ داب و نەریتەکانی خۆیدا بگونجێت و هارمونیایەکی تایبەت بەخۆی درووست بکات. لەم رۆژانەدا ئەم هارمونیایە، جارێکیتر خۆی دەرخستەوە لەکاتێکدا باوڕمەندانی ئەو گەلە بەڕۆژوون، شایی و رەشبەڵەک دەکەن و ژنانیش ئەگریجەیان بەرداوەتەوە و بێ ئەوەی هیچ کێشەیەک درووست ببێت.

٤- کورد بۆ هەموو لایەک روونی کردەوەتەوە، لەم جیهانەدا، دەیەوێت شوێنێکی گونجاو بۆ ژیان دروستبکات، بەخۆشی و ئاشتی تێیدا بژی، تێر و تەبا بێت، فرەڕەنگی لە ئامێز بگرێت، بەچاوی گرنگییەوە لە ژن بڕوانێت .... ئەم جیهانبینییەش لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا زۆر بەدەگمەن دەبینرێت و نامۆیە بەم ناوچەیە. کورد لەوانەیە بەخۆی نەزانێت، بەڵام مانیفێستەکەی بووەتە مەشخەڵ و چرای رووناکی ئەم ناوچەیە. ئەم هێزە نەرمەی کورد زۆر گەشەسەندووە و توانای راکێشانی یەکجار زۆرە، دەتوانێ لە هەندێ شوێندا کەمی هێزی سەختی کورد، قەرەبوو بکاتەوە.


🤝 لێرەین 👇
🆔 @parantez_net
➖➖➖➖➖➖➖

🔴 کاوه یا ضحاک؛ قهرمان و خائن کدام است؟

✍ اسماعیل شمس

📌بگذارید ابتدا خیلی صریح بگویم که بزرگ‌ترین آرزوی من به عنوان پژوهشگر تاریخ این است که روزی را ببینم که مردم سرزمینم از " زندان گذشته" و " قفس تاریخ" رها شوند و به جای اینکه همه همّ و غم آنان صرف تاریخ و گذشته شود به اکنون و فردای خود بیندیشند و برای رهایی از ضعف و انحطاط کنونی و رسیدن به پیشرفت و ارتقا در فردای خود فکری کنند، اما چه می‌توان کرد که دوستان نادان و دشمنان دانا مردم را گرفتار گذشته کرده‌اند و هر روز با طرح مسائلی کاذب مانع از اندیشیدن آنان به اکنون و آینده خود می‌شوند. داستان کاوه و ضحاک هم یکی از این نمونه‌هاست که هر سال در ایام نوروز علم می‌شود و عده‌ای را برای مصاف با گروهی دیگر برخط می‌کند.

🔻پیشتر در این کانال گفته شده است که افسانه، جدای از تاریخ است و اژدهاک به هیچ وجه آستیاگس مادی نیست، اما اگر مدعی شبیه‌سازی تاریخ و افسانه شویم، نمونه تاریخی کاوه و ضحاک بیشتر از هر مقوله تاریخی دیگری شبیه به سقوط دولت ستمکار آشور به دست مادیهاست و کاوه نماد و نشانه مردمِ تحت ظلم ماد؛ و ضد سلطه آشور است که علیه شاهان تبهکار آشور شورش کردند و کاخ ظلم او را با مشعلهای آتشین خود سوزاندند. افزون بر این موارد در داستان کاوه و ضحاک، کاوه پس از سرنگونی ضحاک، شاه نشد و فردی از تبار شاهی به نام فریدون را به شاهی برگزید. هووخشتره، رهبر  قیام مردمی ضد آشور نیز پس از ساقط کردن حکومت آشور و قتل پادشاه آن، اداره قلمرو آشور را به متحد خود، شاه بابل سپرد و خود به ماد برگشت. نکته دیگر این است که کاوه را آهنگری اهل اصفهان دانسته‌اند و ما می‌دانیم اصفهان جزو ماد بود و یکی از هفت قبیله مادی یعنی پارتاکانیان(پریتکان یا فریدن کنونی در استان اصفهان؟) در اصفهان می‌زیستند و حتی در هنگام فتوحات اسلامی، منابع عربی ساکنان اصفهان را کرد، خوانده‌اند(ر.ک: تاریخ طبری و فتوح البلدان بلاذری) که البته کرد در آن زمان در مفهوم مادِ تاریخی بود.

🔻با وجود تٲکید بر تفکیک افسانه و تاریخ، من منکر تٲثیر افسانه‌ بر روح تاریخی یک ملت نیستم؛ اگر هم افسانه کاوه و ضحاک با نگاه به روایت اصلی آن در منابع تاریخی که کاوه قهرمان ضد ظلم و نماد پیروزی مظلوم بر ظالم است، بازخوانی شود، مصداق کنونی آن بیش از هرجا در نوروز کردستان وجود دارد؛ بالعکس در هیچ جای تاریخ و زندگی مردم کرد و شیوه اجرای نوروز توسط آنان هیچ نشانه‌ای از کاوه خائن که نماد شکست یک ملت از دشمن است، وجود ندارد؟ اگر کاوه پارسیان را به قدرت نشاند، چرا نام هیچ یک از پادشاهان فارس در طول تاریخ، کاوه نبوده است؟ از سوی‌دیگر،ایرانیان صرف‌نظر از قهرمانان خود مانند داریوش و اردشیر و شاپور، حتی نام اسکندر و چنگیز و تیمور را که برایشان ضد قهرمان و عامل ساقط کردن حکومتهای بزرگ ایران و کشتار ایرانیان بوده اند، روی فرزندانشان گذاشته اند، اما چرا باید نام ضحاک و اژدهاک را یک بار هم روی کسی نگذاشته باشند؟ درسوی دیگر منابع تاریخی، ضحاک را سامی و عرب می‌دانند و کاوه را عجم. از قضا نام کاوه در جهان عرب نیست، در حالی‌که ضحاک نام رایج و پر بسامدیست و همین موضوع هم البته نشان تداوم افسانه ضحاک در روح عرب است. نام کاوه هم در طول تاریخ و تابه امروز در میان هیچ قوم و ملتی به اندازه کرد به کار نرفته است.اگر کاوه در ذهنیت تاریخی و روح ملی مردم کرد که قطعاً متٲثر از افسانه‌ها و اسطورهاست، آدم خیانتکاری بود، چرا برای این مردم یک نام مثبت است و با بسامد بسیار در میان آنان به کار رفته است؟ افزون بر آن اگر اژدهاک یا ضحاک آدم خوبی بود و پارسیها ماردوش و ستمکارش کردند چرا در روح مردم کرد کوهستان که از هرگونه حاکمیت و تفکر پادشاهی قدیم و جدید رها بود، هیچ تٲثیری نگذاشت و هیچ انسان کردی نام فرزند خودش را ضحاک یا اژدهاک ننهاد؟ مگر می‌شود پادشاه و قهرمان ملی یک ملت با خیانت و زور توسط دشمن کشته و تاج و تخت او گرفته شود، اما در افسانه‌ها و روح تاریخی مردمان سرزمینش نام او حفظ نشود و روی هیچ نام‌آور کردی در طول تاریخ تا امروز گذاشته نشود؟ بدتر از آن چگونه روح تاریخی یک ملت خائن و خادم را تشخیص نمی‌دهد و یک خائن را نماد خوبی و قهرمان تاریخی خود می‌کند؟

🔻در خاتمه بحث هم ذکر یک استدلال زبانشناسانه برای تعلق کاوه به حوزه جغرافیای ماد هم ضروری است.کاوه در بیشتر منابع عربی و فارسی به شکل "کابی" آمده است. احمد تفضلی، زبانشناس برجسته ایران در مقاله فهلویات با ذکر نمونه‌های Vāz - باز ؛ Vā-با؛ Vin-بین،  یکی از مهم‌ترین مختصات زبان مادی را وجود واو و تبدیل آن به ب در زبان فارسی جدید می‌داند. تبدیل واو و "ب" در کلمات کردی دیگری مانند واران، وهار، ورگ و وس به باران، بهار، برگ و بس در فارسی دیده می‌شود. کابی نیز از همین سنخ است و ب در آن همان واو پارتی و در اصل، مادی است.
@kurdistanname