🔶تعصبات دینی، ریشۀ لاینحل ماندن مسئلۀ فلسطین
🔸در حاشیۀ تکفیر شیعیان از سوی محمد الطرایره در حمایت از حماس
✅ جعفر نکونام 3 آبان 1402
1️⃣ تفاوت دین تاریخی با دین عقلانی
🔸مراد از دین عقلانی عبارت از دینی است که از صافی عقل مستقل بشری عبور داده شده باشد و هر آنچه که از این صافی عبور نکرده، به تاریخ پیوسته باشد.
🔸مقصود از عقل مستقل بشری عبارت از عقلی است که در قید و بند هیچ دین و مذهب و ایدئولوژی نیست. محصول چنین عقلی عبارت از معرفت همگانی و مشترک بشری است؛ یعنی معرفتی است که آن را افراد بشر علیرغم ادیان و مذاهب و ایدئولوژی‌های مختلفی که دارند، قبول دارند.
🔸نیز مراد از دین تاریخی عبارت از دینی است که آموزه‌هایش به همان صورت تاریخی خود که جنبۀ قومی و فرقه‌ای دارد و مورد قبول دیگر اقوام و فرقه‌ها نیست، باقی مانده باشد.
🔸یک نمونه از آموزه‌های دین تاریخی که چنین خصوصیتی دارد، حکم تکفیر پیروان دیگر ادیان و حتی دیگر مذاهب است؛ چنان که یکی از اعضای حماس قایل است که شیعیان کافرند.
2️⃣ تکفیر شیعیان از سوی محمد الطرایره
🔸دکتر محمد الطرایره می‌گوید:
🔻«از ما (حماس) می‌پرسند که چطور مسلمانی هستید که از کفار ایرانی[شیعیان] کمک قبول می‌کنید!؟
🔺من اینجا باید بگویم که این یک بحث فقهی است و جمهور فقها نظرشان این است که هنگامی که مسلمانان[=سنی‌ها] در اقلیت و ضعف باشند، اشکالی ندارد، از کفار کمک بگیرند! با حفظ عقاید خود! بله اگر ما شبیه این کفار[=شیعیان] بشویم و عقایدمان مثل آنان شود، این مجاز نیست؛ اما قبول کمک از این ظالمان اشکالی ندارد!»
🔸چنین تکفیری از سوی زیاد نخاله دبیر کل جهاد اسلامی هم صورت گرفته است. ایشان شیوعی و کافر بودن را از یک قبیل دانسته و آن را مقابل سنی بودن قرار داده است.
3️⃣ تاریخی بودن حکم تکفیر
🔸همچنان که برخی از رهبران اهل سنت شیعیان را کافر می‌شمارند، متقابلاً برخی از علمای شیعه نیز سنیان را کافر به شمار می‌آورند. این طور نیست که آنان از پیش خود چنین حکمی را دربارۀ همدیگر صادر کنند؛ بلکه حکم آنان، مستند به متونی است که هریک از فریقین در کتاب‌های دینی خود آورده‌اند؛ بنابراین ریشۀ اندیشۀ تکفیری آنان تاریخی است و به میراث دینی‌اشان باز می‌گردد.
🔸منتها مسلمانان و فرقه‌های مذهبی میان مسلمانان هرچه از گذشته فاصله پیدا می‌کنند و با جهان مدرن بیش‌تر آشنا می‌گردند، به عقل مستقل بشری بیش‌تر می‌گرایند و از آموزه‌های دینی و مذهبی معارض با جهان مدرن بیش‌تر فاصله می‌گیرند.
4️⃣ دین تاریخی، ریشۀ عقب‌ماندگی‌های متدینان
🔸یک مرور سطحی به وضعیت فرهنگی و تمدنی پیروان ادیان و مذاهب مختلف، آشکار می‌سازد که ریشۀ عقب‌ماندگی‌های سیاسی و اقتصادی و علمی و صنعتی متدینان عبارت است از تعصب‌ورزی آنان بر آموزه‌هایی متعلق به دنیای باستان نظیر تکفیر کسانی است که بر دین و مذهبشان نیستند.
🔸به نظر برخی از صاحب نظران، لاینحل ماندن مشکل فلسطین علیرغم گذشته هفتاد سال از زمان اشغال، به همین رویکرد ایدئولوژیک دو گروه متعصب مسلمان و یهودی بر می‌گردد. تعصب کور میان آنان باعث شده است، زندگی مسالمت‌آمیز دو گروه یهودی و مسلمان در کنار یکدیگر شکل نگیرد و پیوسته میان آنان نزاع و خون‌ریزی برقرار باشد.
5️⃣ مصیبت احیای دین تاریخی در جهان مدرن
🔸بزرگ‌ترین مصیبتی که امروزه برخی از ملت‌های پیرو ادیان و مذاهب تاریخی نظیر ایران و افغانستان به آن گرفتار آمدند، این است که برخی از علمای دینی می‌کوشند، آموزه‌های دین و مذهب تاریخی خود را احیا کنند و به صحنۀ جامعه و حتی جامعۀ جهانی بازگردانند.
🔸آنان پیوسته شعار می‌دهند که تمام همّ و غمشان گسترش دین تاریخی نه تنها در کشور، بلکه در سراسر جهان است و بر اساس آن می‌کوشند، زمینۀ شروع جنگ جهانی آخرالزمانی را فراهم سازند تا به زعم خود از طریق این جنگ که نظیر هر جنگی به طور طبیعی ماهیتی ویرانگر و خانمان‌سوز دارد، عدالت را در سطح جهان بگسترند.
🔸واقعیت امر آن است که هرکدام از ادیان تاریخی عدالتی را هدف گرفتند که از رهگذر آن، تمام امتیازات را نصیب پیروان خود سازند و پیروان ادیان و مذاهب دیگر را از بسیاری از حقوق اجتماعی حتی حق حیات محروم کنند. بدیهی است که چنین عدالتی ناتمام است و لذا نمی‌تواند به عدالت جهانی نامبردار گردد. عدالتی جهانی خواهد بود که به موجب آن، بساط تمام تبعیضات دینی و مذهبی برچیده شود.
🔸یادداشت‌های مرتبط با انگارۀ حکومت آخرالزمانی
https://hottg.com/dineaqlani
>>Click here to continue<<