🔺 اسطورەی زن انقلابی کرد بر سر دار
✍صلاح الدین خدیو
پنجاه سال قبل در چنین روزی لیلا قاسم دانشجوی انقلابی کرد بدست دولت صدام حسین در زندان ابوغریب بغداد به دار آویخته شد.
لیلا نخستین زن کرد است که در جریان جنبش ملی کرد رسما به اعدام محکوم می شود.
پس از لیلا که در جنبش کردها به خاطر منزلت والای انقلابی به " خواهر لیلا " معروف است، زنان کرد بسیاری در زندان ها اعدام شدند، اما هیچ کدام آوازەی این دانشجوی جوان دانشگاه بغداد را نیافتند.
لیلا قاسم دانشجوی ۲۲ ساله، در دانشگاه بود که در مارس سال 1974 پس از چهار سال آتش بس شکننده، آتش جنگ میان بغداد و کردها باز شعله ور شد.
با شروع دوبارەی جنگ، عمده هواداران و اعضای حزب دمکرات کردستان ـ عراق بغداد را ترک و به کوهستانهای کردستان پناە بردند.
لیلا قاسم در بغداد ماند و پس از مدتی کوتاه توسط استخبارات دستگیر و به جرم عضویت در پارتی همراه چند نفر دیگر از یارانش به دار آویخته شد.
دلیل اصلی خشم گرفتن دولت وقت عراق بر وی، مقاومت افسانەایش در جریان بازجویی ها و خودداری از لو دادن هستەهای حزبی در دانشگاه بود.
سال ۱۹۷٤ در گاە شمار جنبش کردهای عراق سالی یگانه محسوب می شود. در این زمان برای اولین بار در تاریخ جنبشهای کردی، تقریبا تمامی سرامدان طبقه متوسط و شهرنشین کرد به جنبش بارزانی پیوستند و در کنار عشایر و روستائیان رزمنده قرار گرفتند.
جنبش بارزانی از این حیث، بارزترین نمونەی تجلی مفهوم " مردم در سیاست " و دمکراتیزه شدن ساحت سیاست از حیث حضور تمام طبقات و اقشار در آن در کردستان معاصر است.
مفهومی که همزاد انقلاب فرانسه است و با مفاهیم بعدی نظیر ارادەی ملی و حاکمیت ملت و دولت - ملت پیوندی وثیق دارد.
پیوستن دسته جمعی دانشجویان و اساتید دانشگاه سلیمانیه در سال 1974 به جنبش بارزانی به عنوان تنها مرکز آموزش عالی کردستان در آن دوران، یکی از نمودهای تحول موصوف است.
پس از این هجرت انقلابی، مقامات جنبش ترتیبی اتخاذ کردند که دانشگاه به صورت موقت در شهرک قلعه دیزه که توسط نیروی پیشمرگ کنترل می شد، فعالیت خود را از سر گیرد.
اقدامی کە خشم بغداد را برانگیخت. در یکی از روزهای بهاری همان سال و درست دوازده روز پس از قتل لیلا، جنگنده های عراقی محل دانشگاه را بمباران کردند و صدها نفر از اساتید و دانشجویان و اهالی شهر کشته شدند.
دستگیری لیلا قاسم همچنین مقارن با زمانی بود که دولت بعث کارزاری بزرگ را علیه کردهای فیلی به راه انداخته بود.
بعثیها با توسل به این استدلال که کردهای شیعه عراقی نیستند و ایرانی الاصلند، دهها هزار نفر از آنان را پس از مصادره اموالشان از خانه و کاشانه خود رانده و رهسپار مرزهای ایران کردند.
روابط متشنج ایران و عراق و پشتیبانی غیرمنتظرەی کردهای شیعە از جنبش بارزانی و حضور چند نفر از آنها نظیر حبیب کریم در رهبری حزب دمکرات کردستان، خشم بعثیها را برانگیخته بود.
همانگونە کە پیشتر گفتە شد، پیوستن کردهای شیعه مذهب فیلی به جنبش کرد، نمودی دیگر از مردمی شدن فزایندەی آن به مثابەی یک جنبش اجتماعی فراگیر بود.
این مساله در کنار شجاعت و ایستادگی لیلا قاسم در اعدام شتابان وی بدون تاثیر نبود.
شانزده سال پس از این رخداد هنگام اعدام فرزاد بازفت خبرنگار بریتانیایی ایرانی الاصل، صدام حسین ابایی از بیان احساسات نژادپرستانه خود را نداشت;
صدام صریحا خاطرنشان کرد که خبرنگار نگون بخت غیر از اتهام جاسوسی دو جرم بزرگ دیگر هم دارد: یهودی بودن و تبار ایرانی داشتن!
اعدام لیلا قاسم و مواجهه شجاعانه وی با مرگ از او اسطوره ای انقلابی ساخت و نام وی را در شعر شاعران و سرودها و ترانه های سیاسی به نامی آشنا و ماندگار تبدیل کرد.
https://hottg.com/Zaanaanews
>>Click here to continue<<
