گستردگی لجستیک، امکان متمرکز کردن آن در یک وزارتخانه را نمیدهد!
#یادداشت_تخصصی
✍️ مجتبی سلیمانی سدهی؛ رییس اندیشکده زنجیره تامین و لجستیک ایران
📅 تاریخ انتشار: 17/11/1403
تفکیک وزارت راه و شهرسازی، پس از سالها اصرار و تاکید نخبگان و دلسوزان کشور، بالاخره در دستور کار مجلس قرار گرفت. اساسا ادغام ترابری و مسکن در یک وزارتخانه از همان ابتدا اشتباه بود و آسیبهای فراوانی به خصوص به بخش ترابری کشور در این سالها وارد کرد.
حال که تفکیک در دستور کار است و امیدواریم به سرانجام برسد، یکی از سوالات این است که عنوان و نام وزارتخانه متولی ترابری چه باشد؟ فعلا تشکیل وزارت جدید با همان نام گذشته (راه و ترابری) مدنظر مجلس است؛ اما بعضا صحبت از پیشنهاد نام «لجستیک و ترابری» در وزارت جدید است.
بنا بر مطالعاتی که در سال 1396، نگارنده روی ساختار وزارتخانهای 100 کشور دنیا انجام داد و در ماهنامه لجستیک و زنجیره تامین به صورت پرونده ویژه منتشر شد (فایل ویژهنامه از اینجا قابل دریافت است)، از بین صد کشور مورد بررسی تنها یک کشور (مراکش) نام «لجستیک» را در عنوان وزارتخانههایش داشت. این امر بیانگر این است که یک وزارتخانه نمیتواند عهدهدار کل وظایف و مسئولیتهای حوزه لجستیک شود.
بنا بر تعریف، لجستیک دامنهای از فعالیتهای ضروری تجاری همچون: حملونقل، انبارداری، یکپارچهسازی بارهای تجاری، امور گمرکی و تبادلات مرزی تا سیستمهای توزیع بینالمللی و درون کشوری را شامل میشود. طبق این تعریف، دامنه و قلمروی لجستیک به اندازهای گسترده است که تقریبا همه شئون امور اقتصادی را در بر میگیرد و تعیین یک وزارتخانه به عنوان متولی لجستیک، قطعا آن را به یک اَبَر وزارتخانه بسیار سنگین و حجیم تبدیل خواهد کرد.
راه چاره چیست؟ سایر کشورها برای پیشبرد و توسعه لجستیک کشورشان چه تدبیری کردهاند؟
مطالعات نشان میدهند که کشورهای پیشروی لجستیکی، ایجاد هماهنگی و یکپارچگی در لجستیک را غالبا یا به صورت یک «سند برنامه بلندمدت و راهبردی» پیش بردهاند که در آن سند، تقسیم کار ملی و بین وزارتخانهای به خوبی تدوین شده است؛ و یا اینکه هماهنگی و یکپارچگی لجستیکی را از طریق شورا و کمیتههای بین بخشی ایجاد کردهاند.
با توجه به تجربه ناموفق اجرای برنامههای کلان و راهبردی در ساختار حکمرانی ایران و به نتیجه نرسیدن آنها، به نظر میرسد بهترین راهکار برای بهرهمند شدن از منافع لجستیک در سطح ملی و بهبود عملکرد لجستیکی کشور، ایجاد یک رویه واحد و یکپارچه برای همه عوامل درگیر در صنعت لجستیک، در قالب یک شورایعالی زیرنظر معاون اول رئیسجمهور (از محل ادغام چند شورایعالی از جمله شورایعالی ترابری و شورایعالی صادرات) خواهد بود.
گزارش تحلیلی پیشنهاد ساختار حاکمیتی نظام لجستیک کشور را از اینجا دریافت کنید.
0️⃣9️⃣9️⃣1️⃣2️⃣8️⃣0️⃣1️⃣2️⃣4️⃣0️⃣
🇮🇷 اندیشکده زنجیره تامین و لجستیک ایران
[ Telegram | Website | Google_Group | Newsletter | Donate ]
>>Click here to continue<<