🔻افسانه «معامله غرب با تهران برای منافع ملی»
این باور که غرب به خاطر «منافع ملی» تن به معامله برای آزادی امثال حميد نورى میدهد را، احتمالا افسانه است. چون به لحاظ تاریخی محرک اصلی این معاملهها، در درجه اول «منافع دولتهای حاکم» در این کشورها بوده و نه منافع ملی.
معامله با تهران در چنین پروندههایی، طبیعتا باعث تشویق جمهوری اسلامی ایران برای گروگانگیریهای بیشتر میشود و در درازمدت، اتباع غربی را در معرض دستگیریهای بیشتر و بیشتر قرار میدهد. ولی دولتهای غربی، معمولا آزادی چند زندانی خود در تهران را به حساب «موفقیت»های کارنامه خود میگذارند و از این تحول، منفعتهای سیاسی «نقد» میبرند. گروگانگیری های آینده حکومت ایران هم، مشکل دولتهای بعدی خواهد بود -و نه دولتی که در زمان معامله با تهران بر سر کار است.
برای درک نقش منافع سیاسی دولتهای اروپایی در معاملههای آنها با جمهوری اسلامی ایران، بازخوانی معاملههای پشت پرده تهران و پاریس در زمان ریاست جمهوری فرانسوا میتران آموزنده خواهد بود. در آن زمان، فرانسه گروگانهای متعددی در لبنان داشت و برای آزادی آنها، نمایندگان میتران پیشنهاداتی محرمانه را برای کاهش بحران و رهایی گروگانها ارائه کرده بودند.
ولی در میانه مذاکرات، حزب ژاک شیراک، که رقیب رئیس جمهور وقت فرانسوا میتران بود، بدون اطلاع دولت میتران، باب مذاکره با تهران در مورد گروگانها را باز کرد.
رقابت فرانسویها برای معامله با تهران، اوضاع را بهتر نکرد؛ چون تهران را به این نتیجه رساند که می توان با استفاده از رقابت فرانسوی ها، متیازات بیشتری بگیرد. در نتیجه تنها در هفته اول بهمن ۶۴، بر اثر سه بمب گذاری عوامل تهران در پاریس، ۳۵ نفر زخمی شدند. سپس، ۵ فرانسوی دیگر در لبنان ربوده شدند و گروگانگیران، خبر از مرگ گروگان ششم دادند.
با وخامت اوضاع، فرانسوا میتران رئیس جمهور فرانسه اریک رولو سفیر وقت فرانسه در تونس را به عنوان نماینده ویژه خود به تهران فرستاد. او روزنامهنگاری مشهور بود که از زمان انقلاب با مقامهای ایرانی آشنایی داشت. رولو در تهران، گفتگوهایی را با محسن رفیقدوست انجام داد که در ابتدا به نظر میرسید با موفقیت پیش میرود. ولی در میانه خوش بینیها، رفیقدوست با قطع مذاکرات اطلاع داد که توافقی در کار نخواهد بود.
به روایت رولان دوما وزیر خارجه وقت، تغییر موضع ایرانیها ریشه در آن داشت که تیم ژاک شیراک با ارائه پیشنهاداتی بهتر از پیشنهادات دولت، از تهران خواسته بود آزادی گروگانها تا بعد از انتخابات پارلمانی فرانسه به تعویق بیفتد. دوما میگوید ایرانیها به رولو اطلاع داده بودند «شما دارید به ما ۱۰ را پیشنهاد میکنید، در حالی که رقبایتان ۱۰۰ [امتیازاتی ده برابر] را پیشنهاد میکنند».
🔹برای اطلاع بیشتر از نقش رقابتهای انتخاباتی در معاملههای پنهان دولتهای غربی با تهران، مقاله -قدیمی- «عملیات نجات ماموران نظام در اروپا» را مطالعه کنید:
https://www.bbc.com/persian/iran-features-62641123
حسین باستانی
#فرهیختگان راهی به رهایی
>>Click here to continue<<