▫️گایدلاین گزارش‌دهی برای استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی مولد در پژوهش‌های پزشکی: بیانیه GAMER
این گایدلاین در 13 مه 2025 در مجله BMJ Evidence-Based Medicine منتشر شده است و می‌توان گفت اولین گایدلاین اختصاصی در این زمینه است:
Reporting guideline for the use of Generative Artificial intelligence tools in MEdical Research: the GAMER Statement
افزایش استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی مولد در پژوهش‌های پزشکی، بدون داشتن دستورالعمل مشخص، به مشکلاتی از جمله سرقت علمی، تقلب و نگرانی در مورد صحت نتایج منجر شده است. دستورالعمل‌های موجود مانند CONSORT-AI یا STARD-AI به طور خاص به استفاده از هوش مصنوعی مولد نپرداخته‌اند.
روش تدوین:
مرور اسکوپینگ
مطالعه بین‌المللی به روش دلفی (Delphi) با حضور 51 متخصص از 26 کشور.
انجام دو مرحله نظرسنجی دلفی و جلسات آنلاین برای دستیابی به اجماع نظر متخصصان.
چک‌لیست GAMER شامل 9 آیتم اصلی برای گزارش‌دهی است:
1. Did you use any GAI tools (such as large language models or large visual models) in any section or step of this manuscript or study?
آیا در هر بخش از این مقاله یا در هر مرحله از مطالعه، از ابزارهای هوش مصنوعی مولد (GAI) - مانند مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) یا مدل‌های تصویری بزرگ (LVM) - استفاده کرده‌اید؟
2. Specify the GAI tool(s) used, their versions and/or release dates and the date(s)/period the tools were used.
نام ابزار (های) هوش مصنوعی مولدِ به‌کاررفته، نسخه و/یا تاریخ انتشار هر یک و نیز تاریخ یا بازۀ زمانیِ استفاده را ذکر کنید.
3. Describe whether a specific prompting technique was used to generate any content of the manuscript or to perform analyses during the study. Please also provide the unedited responses to the prompts.
اگر برای تولید محتوای مقاله یا انجام تحلیل‌ها از تکنیکِ پرامپت‌دهی خاصی استفاده کرده‌اید، آن را توضیح دهید و پاسخ‌های خام (ویرایش‌نشده) ِ مدل به آن پرامپت‌ها را نیز ارائه کنید.
4. If a new GAI tool was developed or fine-tuned based on an existing AI model, report the name and version of the original model.
چنانچه ابزار جدیدی بر پایۀ یک مدل موجود توسعه داده یا مدل از پیش موجودی را اصلاح و تنظیمِ دقیق (Fine-tune) کرده‌اید، نام و نسخۀ مدل اولیه را گزارش کنید.
5. Describe the role of GAI tools in all phases of this study where they were used (including manuscript writing).
نقش ابزارهای هوش مصنوعی مولد را در تمامی مراحل این مطالعه - از طراحی و تحلیل تا نگارش مقاله - شرح دهید.
6. Report the specific section or paragraphs of the manuscript that GAI tools contributed to.
مشخص کنید کدام بخش‌ها یا پاراگراف‌های مقاله با کمک ابزارهای هوش مصنوعی مولد نوشته شده‌اند.
7. Describe how the content generated by GAI tools was verified and (when necessary) modified.
شرح دهید که محتوای تولید شده با ابزارهای هوش مصنوعی مولد چگونه راستی‌آزمایی و در صورت لزوم اصلاح شده است.
8. Describe how data privacy and confidentiality were ensured during the use of GAI tools.
بیان کنید در طول استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی مولد، چه تدابیری برای حفظ حریم خصوصی و محرمانگی داده‌ها اندیشیده شده است.
9. Describe whether and how the use of GAI tools may have influenced the interpretation of results, the study’s overall accuracy, or conclusions.
توضیح دهید استفاده از این ابزارها چه تأثیری بر تفسیر نتایج، دقت کلی مطالعه یا نتیجه‌گیری نهایی داشته یا می‌توانسته داشته باشد.
در متن مقاله هر کدام از آیتم‌های فوق بطور کامل شرح و بسط داده شده و همچنین چند مثال برای نحوه گزارش هر آیتم ارائه شده است.
تأثیرات مورد انتظار از GAMER:
افزایش شفافیت، تکرارپذیری و اعتمادپذیری در پژوهش‌های پزشکی.
ارائه معیاری استاندارد برای گزارش‌دهی استفاده از ابزارهای GAI.
کاربردها:
استفاده پژوهشگران برای شفافیت در گزارش‌دهی.
استفاده داوران و سردبیران برای ارزیابی مقالات.
این چک‌لیست به گونه‌ای طراحی شده که قابل استفاده در تمام انواع پژوهش‌های علوم پزشکی و سلامت و نیز برای تمامی ابزارهای هوش مصنوعی مولد باشد.
>>Click here to continue<<