ترتیب نمایش تاریخ در کشورهای مختلف ریشه تاریخی و زبانی داره. بیا با هم نگاه کنیم:
⸻
1. آمریکا – MM/DD/YYYY (ماه/روز/سال)
ریشه تاریخی:
• در انگلیسی قدیم و میانه (قرن ۱۶ تا ۱۸)، تاریخ اغلب به صورت «ماه + روز + سال» گفته میشد، مثلاً:
“April the 22nd, 2025”
این ساختار گفتاری در مکاتبات رسمی بریتانیا هم رواج داشت.
• وقتی مستعمرههای انگلیسی در آمریکا شکل گرفتند، این شیوه رو هم با خودشون آوردن.
• با وجود اینکه بریتانیا بعداً به سبک اروپایی تغییر جهت داد (روز/ماه/سال)، آمریکا همون روش سنتی خودش رو حفظ کرد.
⸻
2. اروپا، ایران، اسپانیا – DD/MM/YYYY (روز/ماه/سال)
ریشه تاریخی:
• در بسیاری از زبانهای لاتینتبار و نیز فارسی، ترتیب منطقی گفتار اینه:
“روز ماه سال”
مثل: ۲۲ فروردین ۱۴۰۴ یا 22 de abril de 2025
• این ترتیب از دوران رومیها به جا مونده. در روم باستان، تاریخها با اشاره به روز (مثلاً ides، kalends) شروع میشد.
• بعدها در نوشتار رسمی کشورهای اروپایی هم این ساختار جا افتاد.
⸻
نکته جالب:
در زبانها و کشورهایی که در گفتار رسمی، “ماه” قبل از “روز” گفته میشه (مثل انگلیسی آمریکایی)، همون ترتیب وارد نوشتار شده. ولی در فرهنگهایی که “روز” اول گفته میشه (مثل فارسی، اسپانیایی، فرانسوی)، ترتیب منطقیتر روز/ماه/سال رو استفاده میکنن.
خط زمانی ترتیب نوشتن تاریخ در کشورهای مختلف
قرن ۱ (امپراتوری روم)
• ساختار: روز + ماه + سال
• مثلاً: X Kalendas Aprilis (ده روز مانده به اول آوریل)
• پایه بسیاری از فرمتهای اروپایی امروزی.
⸻
قرون وسطی (۵۰۰–۱۵۰۰ میلادی)
• در اروپا، تقویم جولیانی حاکم بود.
• تاریخها معمولاً با اشاره به اعیاد مذهبی یا مناسبتهای کلیسا بیان میشدن (مثلاً: سهشنبه بعد از عید پاک).
• اما در اسناد رسمی، کمکم استفاده از روز/ماه/سال رایج شد.
⸻
قرن ۱۶ تا ۱۸ (انگلیس و مستعمرهها)
• ساختار رایج: ماه + روز + سال
• دلیل؟ در گفتار انگلیسی رایج بود: April 22nd, 1700
• آمریکاییها وقتی مهاجرت کردند، همین ساختار رو همراه خودشون بردند.
⸻
قرن ۱۹
• اروپا: فرمت رسمی دولتها و کلیساها تبدیل شد به روز/ماه/سال.
• ایران: تا پیش از مشروطه، تاریخنگاری رسمی بیشتر به سبک اسلامی (هجری قمری) بود، ولی در گفتار همواره ساختار روز/ماه/سال رایج بود.
⸻
۱۹۲۰–۱۹۵۰
• آمریکا: ساختار MM/DD/YYYY تبدیل به استاندارد ملی شد (مخصوصاً در فرمها، گواهینامهها و نامهنگاریها).
• اروپا و ایران: فرمت DD/MM/YYYY بهصورت رسمی در اسناد دولتی تثبیت شد.
⸻
۱۹۸۸
• سازمان بینالمللی استانداردسازی (ISO) فرمت جدید و منطقیتر YYYY-MM-DD رو معرفی کرد (برای استفاده در کامپیوتر و پایگاهدادهها).
کشور
فرمت تاریخی
دلیل یا منشأ
آمریکا
MM/DD/YYYY
گفتار سنتی انگلیسی
بریتانیا
DD/MM/YYYY
پیروی از اروپا
اسپانیا
DD/MM/YYYY
ساختار لاتین و گفتار زبانی
ایران
DD/MM/YYYY (هجری شمسی)
ترتیب منطقی و فرهنگی
ژاپن
YYYY/MM/DD
ساختار از کل به جزء (سال → ماه → روز)
آلمان
DD.MM.YYYY
گفتار سنتی و منطقی
>>Click here to continue<<