*فراخوان ویژه تهیه بسته های غذایی شب عید یکی از محروم ترین نقاط کشور*

(کودکان و دانش آموزان یتیم و زنان سرپرست خانوار و سالمندان را در روزهای پایانی سال دریابیم و سبب خوشحالی آنها شویم)

برآورد تهیه هر بسته غذایی ۲ میلیون تومان است.

*در این آشفته بازار گرانی ها این خانواده ها محتاج نان شب هستند،عید نوروز برای آنها شادی بیاوریم هر چند کوچک و اندک*

شماره کارت نزد بانک کشاورزی به نام موسسه پایکار آدلان تاراز:

*۶۰۳۷۷۰۷۰۰۰۳۷۴۶۴۹*

*شبا:ir۹۷۰۱۶۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۹۹۹۵۱۸۳۸۹*

*شماره حساب*

*۹ ' ۹۹۵۱۸۳۸ ' ۹*

شماره تماس جهت دریافت اطلاعات بیشتر و ارسال فیش واریزی:۰۹۹۳۹۴۳۳۹۵۰

آدرس دفتر:
خوزستان-شهرستان اندیکا-قلعه خواجه-روبروی اداره شیلات

لطفا فراخوان را در گروه ها و فضای مجازی که در اختیار دارید انتشار دهید.

🔹 ۱۵ دعا برای تحول در سال ۱۴۰۳ 🔹

@solati_mehran

✍ مهران صولتی


🤲 خدایا. به روحانیت ما بیاموز پروردگاری که ما را به سوی آن می خوانند عیب پوش بوده است نه عیب جو! پناه بی‌پناهان باشند و ایمان مردم را بیش از این متزلزل نسازند!

🤲 پروردگارا. به مردمی که برای یک زندگی معمولی می کوشند و هر روز موانع بیشتری بر سر راه خود می یابند قدرت تغییر شرایط موجود را عنایت کن!

🤲 خدایا. به رهبران کشورهایی که با وعده بهشت خاورمیانه را به جهنم تبدیل کرده‌اند ترحم و تدبیر عطا کن تا مردم بی‌پناه این منطقه لحظاتی آسایش و آرامش را به چشم ببینند!

🤲 پروردگارا. به ما که خود را تافته ای جدابافته از جهان، و قوم برگزیده عالم می پنداریم، تواضع بهره گیری از تجربیات سایر جهانیان عنایت کن!

🤲 خدایا. به مسئولینی که دل در گرو آباد کردن همزمان دنیا و آخرت ما دارند بیاموز که مردم بیشتر نیازمند فرصتی هستند تا فقط زندگی کنند. این مجال را از ما دریغ ننمایند!

🤲  پروردگارا. به مسئولین ما که با آرامش به دنبال کشف الگویی بومی برای توسعه هستند بصیرتی عنایت کن تا درک کنند سایر کشورها چگونه با سرعت در حال حاشیه نشین کردن ما در میدان توسعه یافتگی هستند!

🤲 خدایا. ما را از جهل سیاست‌مدارانی که شعار را جانشین شعور، خودکامه‌گی را جایگزین پاسخ‌گویی، و ایدئولوژی را جانشین کارآمدی ساخته اند مصون بدار!

🤲 پروردگارا. به مسئولین ما یادآوری کن که ایرانیت، اسلامیت و مدرنیت چنان در هم آمیخته اند که نمی توان بقیه را به نفع یکی مصادره کرد!

🤲 خدایا. به زنان این سرزمین که سال‌هاست برای کسب حقوق اولیه خود مبارزه کرده و هزینه می‌پردازند صبوری، حق‌طلبی و آرمان‌گرایی عنایت کن!

🤲 پروردگارا. به مسئولین ما بیاموز که به جای "روایت" ها به "واقعیت" ها بنگرند تا بتوانند با آگاهی از تحولات جامعه راهی به سوی توسعه یافتگی کشور بگشایند!

🤲 خدایا. به مردمی که بعد از گذشت یک‌صد سال هم‌چنان در پیچ و خم قانون، آزادی و عدالت سرگردان‌اند، سعی، امید، و صبوری عنایت کن!

🤲 پروردگارا. به مسئولین ما قدرت درک پیچیدگی های جهان امروز را عنایت کن تا دریابند که زیستن در انزوا نه نشانه استقلال است و نه پیشرفت!

🤲 خدایا. به کسانی که ما محرومان را به قناعت در مصرف کم‌ترین ها توصیه کرده و از نقش خود در مصائب ما چشم می پوشند فرصت خلوت کردن با وجدان خویش را عنایت کن!

🤲 پروردگارا. به سیاسیون ما حقیقت‌جویی، به روشنفکران ما واقع‌نگری، به مردم ما آینده، به نخبگان ما انگیزه، و به روحانیت ما توانایی درک پیچیدگی‌های زمانه را عنایت کن!

🤲 خدایا. قوت مان بخش تا دوگانه های فرساینده: امت/ ملت، پیشرفت/ عدالت، آزادی/ امنیت، مذاکره/ مقاومت، و شادی/ دین‌داری، را به تلفیقی کارآمد و موثر بدل سازیم!

@solati_mehran

#آمین
#دعا
#پانزده_دعا

سرونامه
گاهنامۀ علمی‌تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه خوارزمی
‌
سال سوم، شمارۀ ۷-۱۰
بهار تا زمستان ۱۴۰۲

ویژه‌نامۀ بازخوانی انتقادی مطالعات توسعه در ایران
پرونده‌ای دربارۀ آثار سیدجواد طباطبایی
پرونده‌ای دربارۀ آثار علی رضاقلی
و چهار ضمیمه
۷۳۲ صفحه

#سرونامه
@sarvmagazin

‌


سرونامه
گاهنامۀ علمی‌تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه خوارزمی
‌
سال سوم، شمارۀ ۷-۱۰
بهار تا زمستان ۱۴۰۲
ویژه‌نامۀ بازخوانی انتقادی مطالعات توسعه در ایران
پرونده‌ای دربارۀ آثار و آراء سیدجواد طباطبایی
پرونده‌ای دربارۀ آثار و آراء علی رضاقلی
و چهار ضمیمه
۷۳۲ صفحه

با آثار و نوشتارهایی از همایون کاتوزیان، حسن محدثی گیلوایی، سیدجواد میری، شروین وکیلی، عمران گاراژیان، علی‌اصغر سمسار یزدی، صادق پیوسته، نیما شجاعی، فرشته رضائی، روزبه آقاجری، مصطفی نصیری، مهران صولتی، آیدا نوابی، احمد فعال، مینا شیروانی ناغانی، احمد جعفری، افسانه محمدی شاهرخ‌آبادی، مژگان غفاری، انسیه جلالوند، نیلوفر اورعی، شهاب تقی‌پور، مسیح پویا، میلاد محبی، امیرحسین احمدی، شکیب ضربی، جواد خوش‌یاران، امیر مردانی، سمیرا نوری، علی خانمحمدی، نگار رمضی، نیما شمسایی، یگانه محسنی پویا، حدیث ملاحسینی، سورن مصطفائی، امید مهاجری، محمدرضا بابایی، مهدیه دادوند، عزیز کلانتری، رضا مجیدزاده، ابوالحسن واعظی تنکابنی.


#سرونامه
@sarvmagazin

‍ 🔹 چرا روشنفکران در دهه پنجاه گند زدند؟

@solati_mehran

✍ مهران صولتی


داریوش شایگان شش سال پیش در چنین روزی (دوم فروردین) درگذشت. او از تاثیر گذارترین روشنفکران پس از انقلاب بود که حتی پیش از عبدالکریم سروش (فربه تر از ایدئولوژی) درباره آفات ایدئولوژیک شدن سنت (انقلاب دینی چیست؟) هشدار و انذار داده بود. شایگان هم‌چنین از معدود روشنفکران برجسته ای است که از شجاعت داوری درباره کارنامه فکری اش برخوردار و از آن ابراز ندامت کرده بود.

وی در آخرین سال‌های عمرش به صراحت بیان کرد: ایران در سال‌های دهه‌های چهل و پنجاه داشت جهش می‌کرد. ما از آسیای جنوب شرقی آن زمان جلوتر بودیم. علت عدم موفقیت ما این است که شتاب تغییرات را تحمل نکردیم. ما روشنفکران جایگاه خود را ندانستیم و جامعه را خراب کردیم. یکی دیگر از آسیب‌های جامعه ما در آن هنگام چپ زدگی شدید بود که با اتفاقات بیست و هشتم مرداد ۳۲ هم تشدید شد، و قهرمان‌گرایی بیش از پیش در جامعه فراگیر شد. باید اعتراف کنم شرمنده ام که نسل ما گند زد! اما چرا روشنفکران در دهه پنجاه چنین کردند؟


✅ چپ‌زدگی و غرب ستیزی: حزب توده فارغ از جدیت تشکیلاتی تاثیری ژرف بر جریان روشنفکری پیش از انقلاب به‌جا گذاشت و برخی از متنفذترین چهره ها هم‌چون آل احمد را در دوره ای مفتون خود ساخت. اثری ماندگار که با وجود جدایی سازمانی در پوشش غرب ستیزی و ضدیت با امپریالیسم در میان آن‌ها ادامه یافت. حتی روشنفکرانی مانند شریعتی هم در رقابت با چپ‌گرایان کوشیدند تا با وام گرفتن برخی از مولفه های مارکسیسم خوانشی مدرن، رادیکال و غرب ستیزانه از اسلام ارائه نمایند.

✅ جهان سوم گرایی و بومی زدگی: جهان در دهه ۱۹۶۰ متاثر از گفتمان تضاد و غلبه اراده گرایی بود. اوج گیری نهضت‌های ضد استعماری، شکاف خوردن جامعه امریکا به دنبال ظهور جنبش‌های زنان، جوانان، رنگین پوستان و مخالفان جنگ، معنویت گرایی و ایجاد تردید در محتوم بودن فرآیند سکولاریزاسیون، در کنار رونق رویکرد وابستگی در عرصه توسعه از جمله نشانه های تغییر پارادایم در عرصه جهانی بودند. روشنفکران ایران هم به مثابه نخبگان یک کشور پیرامونی با الهام گرفتن از این تحولات، ساز بومی گرایی و جمع میان مادیات و معنویات را کوک کردند.

✅ تجدد آمرانه در فقدان سیاست: پروژه هدایت ایران به سوی تمدن بزرگ که شاه سودای آن را داشت اگر چه در ظاهر حمایت بخش هایی از مردم را در میتینگ‌های تبلیغاتی به خود جلب می‌کرد ولی بیش از حدآمرانه و بیگانه ساز بود. از یک‌سو شتاب تحولات فرهنگی فراتر از تاب‌آوری جامعه متدین ایران بود و از سوی دیگر انسداد سیاسی، حاکمیت سانسور و در یک کلام فقدان سیاست به مثابه فرصتی برای ظهور و فعالیت نیروهای اجتماعی موجب احساس بیگانگی مردم از پروژه تجدد شد. بستری مناسب برای ظهور رادیکالیسم که خود را در قالب مبارزه مسلحانه پدیدار ساخت.

✅ فقدان فضای آزاد رسانه ای: حکومت‌های اقتدارگرا اگر چه در ابتدا از ایجاد محدودیت‌های رسانه ای احساس پیروزی می‌کنند ولی در ادامه از آن شکست سختی می‌خورند. انسداد فضای رسانه ای در حکومت شاه تاثیراتی چندگانه به دنبال داشت. از یک‌سو به دلیل بی اعتمادی عمیق جامعه درگذشت طبیعی بزرگانی مانند تختی، بهرنگی، آل احمد و شریعتی توطئه رژیم تلقی و از آن مشروعیت زدایی شد. از سوی دیگر برخی اقدامات توسعه‌محور حکومت نیز نتوانست از پشتیبانی روشنفکران در یک گفت‌و‌گوی آزاد با مخالفان برخوردار شود. فرجام این هر دو نوعی عوام‌زدگی روشنفکرانه و در نتیجه ساده دیدن قضایا را موجب شد.

🔹 نکته پایانی: خوش‌بینی برخی از روشنفکران نسبت به توانایی‌های خود از یک طرف و عدم توجه به جایگاه دیرینه روحانیت در ایران پیش از انقلاب آن‌‌ها را به سوی تز اسلام منهای روحانیت سوق داد. رنسانس وعده داده شده هم نه تنها در فردای انقلاب فرصت ظهور نیافت بلکه ایران در عمل به صدها سال پیش‌تر بازگشت. در طنزی تاریخی همان کسانی که با راندن منورالفکران عصر مشروطه، امید را در سیمای طلاب جوان جست‌و‌جو می کردند خیلی زود خود در فهرست حذف شدگان قرار گرفتند.

@solati_mehran

#روشنفکران
#شایگان
#چپ_زدگی
#بومی_گرایی

🔹 آیا‌ ابراز شادی به معنای فراموش کردن فاجعه است؟

@solati_mehran

✍ مهران صولتی


☘ مصطفی مهرآیین در یادداشتی تلگرامی و با استناد به روایت اسلاووی ژیژک درباره وضعیت های دردناکی مانند آشوویتس خواستار پرهیز از فرستادن تبریک‌های بی‌معنای عید در روزگار حاکمیت فاجعه شده است. مهرآیین با انذار ما نسبت به القای حس حماقت از طریق انتقال احساس شادی، خواستار زل زدن به سیاهی، روبرو شدن با زخم‌ها و جست‌و‌جوی راهی در خودمان برای پایان فاجعه شده است. درباره این یادداشت نکات زیر قابل ذکر است:

✅ جامعه ایران نوعی گسست در همه عرصه ها را تجربه می‌کند؛ از انقطاع تاریخی با گذشته خود گرفته تا شکاف نسلی با آیندگان، از بی اعتمادی فزاینده در میان شهروندان تا شکاف رو به تزاید میان جامعه با حکومت، از عدم اجماع نخبگان بر سر اولویت ها تا احساس بیگانگی بخش عظیمی از شهروندان با نظام سیاسی، فقط بخشی از بحران‌های فراگیر قابل ذکر است. بنابراین دردها پیداست و بحران‌ها صرفا با ارجاع به درون‌مان قابل درمان نیست!

✅ ایران امروز به گواه آمارها شاهد احساس افسردگی قابل توجهی در میان شهروندان می‌باشد. شادی به امری کم‌یاب تبدیل شده و آسیب پذیری اقتصاد در برابر تکانه های بین المللی خاطر ایرانیان را به شدت آشفته است. چهره خشن فقر در هر جا هویداست و فقدان چشم‌اندازی برای گذار از این وضعیت فاجعه‌گون میزان تاب‌آوری شهروندان را به شدت کاهش داده است.

✅ ایرانیان دیرگاهی است که به معنای واقعی عید ندارند و تبریک های نوروز بیش‌تر شمایل مناسکی به خود گرفته‌اند. ایامی که از اندک بهانه‌های تجدید دیدارها و خاطرات محسوب می شود. برای جامعه ای که تنگناهای معیشتی ارتباطات خانوادگی را به نحو بی‌سابقه‌ای فروکاسته است نوروز فرصتی ارزشمند برای افزودن بر سبد ارتباط و اعتماد میان شهروندان می‌باشد.

✅ اقتدار گرایان از امید، شادی و زندگی می هراسند. آن‌ها بیشتر شهروندان را افسرده و در انزوا می‌پسندند تا امیدوار و در میدان. از همین رو به نحوی سیستماتیک مسیر تغییرات را مسدود و مشارکت جویی و امید آفرینی را برای جامعه بی‌معنا ساخته اند. اینان اگر چه در روایت بر اهمیت امید تاکید می‌کنند ولی در واقعیت ناامیدی را محقق می‌سازند.

✅ یادآوری فاجعه اگر چه پادزهر فراموشی آن محسوب می‌شود ولی اگر دچار تکرار شود فاجعه را به عادت تبدیل، و نوعی اشباع‌ شدگی در اذهان مخاطبان ایجاد می‌کند. از این پس دیگر یادآوری فاجعه به ابتذال کشیده شده و از ظرفیت رهایی بخشی خود تهی می‌شود. تکین بودن فاجعه باید حفظ شود تا بتواند اذهان را به تامل نسبت به آن در ایام مختلف زندگی وادارد.

✅ درمان دردهای ایران امروز نه با ارجاع آن‌ها به درون بلکه با طرح شجاعانه مسائل، گفت‌و‌گو، مسئولیت پذیری و در یک کلام کنش‌گری فعالانه قابل حل است. جامعه مدنی ضعیف کنونی تنها با حرکت به سوی تشکل یافتگی و سازمان بخشی به کنش‌های پراکنده می تواند به سوی ایجاد معادله؛ جامعه قوی/ حکومت قوی پیش رود. روشن است که در این میان توجه به اندک بهانه های افزایش ارتباط و اعتماد میان ایرانیان می‌تواند ارزشمند باشد‌.

@solati_mehran

#نوروز
#شادی
#مهرآیین

🔹 یادمان: استاد علی رضا قلی هشتم فروردین ۱۴۰۱ دیده از جهان فروبست. او نویسنده آثار پرخواننده ای مانند؛ جامعه شناسی نخبه کشی و جامعه شناسی خودکامگی، و از نظریه پردازان نقش فرهنگ غارتی- غنیمتی متاثر از مناسبات قبیله ای در توسعه نیافتگی ایران بود.

‍ این اشک‌ها، این بغض‌ها ، این ایستادن قلبی که برای آزادی ایران می‌تپید. قلبی که دوست داشت ایران به دور از جهل و نخبه کشی باشد، با ارزش آزادی زیست کند و مثل چراغی روشن در منطقه ای از خون و آتش برای والاترین ارزش‌های انسانی بدرخشد.

رویای ایران آزاد، ایران شهروند مدار که تاج و تخت‌اش از آن شهروندان منتقد و جست‌و‌جو گر باشد هنوز زنده است.

قلب رضاقلی ایستاد اما چه بسیار قلب‌هایی که به عشق وطن می‌تپد. وطنی به دور از جهل، با حاکمیت ملی و رها از هر گونه سلطه.

ایران شهروندان آزاد، شکّاک، پرسش.گر، توسعه محور. ایران آزاد یعنی حاکمیت ملی شهروندان بر سرنوشت‌شان. بدون رویا و تخیل هیچ کنش جمعی پیشرویی به ثمر نمی‌نشیند. رویای "ایران مدنی" را باید زنده نگاه داشت.

به یاد قلب‌هایی که برای آزادی ایران قلم زدند. قلم‌هایی که بر زمین افتادند و قلم هایی که خلق می شوند تا مسیر جهل ستیزی تداوم یابد.

✍ مجتبی نجفی

@solati_mehran

🔹 وجود فرهنگ غارتی- غنیمتی باعث عقب ماندگی ایران شده است!

🔸 شرح و نقد نظریه استاد رضا قلی درباره علل توسعه نیافتگی ایران!

🎤 مهران صولتی در ششمین اپیزود از مجموعه پادکست های توسعه ایران به شرح کوتاه نظریه رضا قلی و ارائه نقدهای خود نسبت به آن پرداخته است!

@solati_mehran

#پادکست_توسعه_ایران
#اپیزود_ششم
#علی_رضا_قلی

🔹 پروژه رضاقلی؛ مولفه ها، و کاستی ها

✍ مهران صولتی

علی رضاقلی در طول حیات پربرکت خویش کوشید تا با نقب زدن به تاریخ بلند این سرزمین اعم از شیوه تولید، زیست اجتماعی و اساطیر تاریخی، فهم خود از علل جامعه شناختی توسعه نیافتگی را تدوین و تنظیم نماید. مزیت رضا قلی در این مسیر عبارت از پایبندی به یک برنامه پژوهشی بود که تلاش های تئوریک او را از پراکندگی خارج می ساخت. در کل به نظر می رسد می توان درباره پروژه رضاقلی این چنین اظهار نظر کرد:

✅ اهمیت نظریه رضاقلی

۱-رضاقلی فارغ از نگاه های سیاست زده، اقتصاد محور، فرهنگ گرا و توطئه اندیش که بر تحلیل های توسعه در ایران چیره شده بودند کوشید تا با اتخاذ یک نگرش سیستمی به تاریخ تحولات اجتماعی ایران از در غلتیدن به یک سویه نگری اجتناب نماید

۲- رضاقلی با تاثیر پذیری جدی از آموزه های اقتصاددان برنده جایزه نوبل یعنی داگلاس نورث، رویکرد نهاد گرایی را به نحوی جدی تر برای تحلیل تحولات تاریخی جامعه ایران برگزید و کوشید تا نقش نهادهای تاریخی این سرزمین در توسعه نیافتگی ایران را توضیح دهد

۳- رضاقلی در طول حیات پربار خود به مثابه یک  کنش گر مرزی فعالیت می کرد یعنی پایی در حکومت و پایی در جامعه داشت و می کوشید از تجربیات حضور خود در بطن نظام اداری برای تحلیل دقیق تر تحولات اجتناعی ایران بهره جوید

✅ مولفه های اصلی نظریه رضاقلی

۱- حضور طولانی شیوه زیست عشیره ای - ایلیاتی مبتنی بر عناصری مانند تبار، خویشاوندی، بیعت،  وفاداری و اطاعت پذیری

۲- تاثیر مناسبات قبیله ای و فرهنگ غارتی - غنیمتی بر ابعاد مختلف زندگی اجتماعی ایرانیان

۳- محدودیت ناشی از وجود تاریخ بلند این سرزمین در مسیر توسعه یافتگی؛ تاریخ به مثابه ترمز نه چراغ

۴- حاکمیت نهادهای غارتی در فقدان نهادهای رقابتی (به بیان نورث؛ وجود نظام های دسترسی بسته در فقدان نظام های دسترسی باز )

۵- وجود فرهنگ تقدیر گرا به مثابه عاملی برای تشدید تعهد ناپذیری و مسئولیت گریزی

۶- تنهایی و انزوای نخبگان مصلح در تاریخ بلند ایران که در کتاب جامعه شناسی نخبه کشی به برخی از اخیرترین آن ها اشاره شد

✅ کاستی های نظریه رضاقلی

۱-نظریه رضاقلی در حفظ توازن میان عاملیت و ساختار ناکام مانده به طوری که تاکید فزاینده بر نقش ساختار مانع از رویت پذیری عاملیت های پراکنده شده است

۲- نظریه رضاقلی ایستا بوده و از توجه به پویایی های موجود در تاریخ و فرهنگ ایران بازمانده است

۳- دغدغه رضاقلی جهت نظریه پردازی کلان برای  تاریخ پر فراز و فرود این سرزمین مانع از دیده شدن تحولات ریز و درشت در دوره ایران معاصر شده است (مشابه نظریه کاتوزیان)

۴- غلظت تاریخی گری و فرهنگ گرایی در نظریه رضاقلی موجب غفلت وی از توجه به سهم و نقش سیاست و اقتصاد بر تحولات عرصه فرهنگ شده است

۵- نظریه رضاقلی به دلیل غفلت از رعایت توازن در رابطه میان جامعه و حکومت، از توجه به اندک پویایی های این رابطه در ایران معاصر بازمانده است

🔹 نکته پایانی: رضاقلی به ما آموخت بدون کاوش در لایه های پنهان تاریخ، فرهنگ و ادبیات این سرزمین نمی توان راهی برای برون رفت از وضعیت اسف بار کنونی و حرکت به سوی توسعه یافتگی گشود. آموزه ای گران سنگ که می تواند سرلوحه تلاش های تئوریک سایر پژوهش گران قرار گیرد.

@solati_mehran

#رضا_قلی

🔹 چرا نسل جوان علاقه ای به مشارکت در اداره کشور ندارد؟!

@solati_mehran

✍ مهران صولتی


☘ احسان خاندوزی وزیر اقتصاد دولت ابراهیم رئیسی در اظهار نظری کم‌سابقه درباره آینده مدیریت کشور گقته است؛ با نسلی مواجه هستیم که انگیزه و تمایلی در امر اداره کشور ندارند! روشن است که این ادعا ناظر به اوضاع و احوال جوانان متخصصی است که در هر جای جهان که باشند توان درخشیدن را دارند و گرنه برخی جوانان از ما بهتران که به دنبال بهره گیری از رانت های فراوان از محل تصدی های مدیریتی هستند هرگز روحیه خدمت‌گزاری خود را از دست نمی‌دهند!! اما چرا به باور یکی از وزرای انقلابی دولت سیزدهم نسل جوان دیگر چندان علاقه ای به مشارکت در اداره کشور ندارد؟

✅ حاکمیت ارادت سالاری: انقلاب‌ها اگرچه پیش از پیروزی بر حضور همگانی اقشار و طبقات مختلف اجتماعی تاکید می‌ورزند ولی در فردای پیروزی این تعهد انقلابی است که بر تخصص حرفه‌ای ترجیح می‌یاید. حال اگر قرار باشد شاهد پدیده کش آمدن انقلاب برای سال‌های متمادی هم باشیم دیگر این ارادت سالاری است که جایگزین شایسته سالاری می‌شود و وفاداری به نظام سیاسی را به مهم‌ترین مولفه گزینش نیروهای انسانی برای نظام مدیریتی تبدیل می‌‌کند. متاسفانه دیریست بوروکراسی ایران به این ویژگی ضد توسعه و رماننده جوانان متخصص تبدیل شده است.

✅ وجود فساد سیستمی: اگر فساد را صرفا به رشوه خواری و اختلاس تقلیل نداده و آن‌ را به معنای عام؛ استفاده از منابع عمومی برای پی‌گیری منافع شخصی در نظر بگیریم آن‌گاه می توانیم از وجود فساد سیستمی در نظام حکمرانی کشور سخن بگوییم. در چنین شرایطی توزیع رانت به منطق تداوم بوروکراسی و حفظ نیروهای آن تبدیل می‌شود. در چنین شرایطی فساد سیستمی هم علت و هم معلول حاکمیت نظام دسترسی محدود به جای نظام دسترسی باز به شمار رفته و می‌تواند توسعه نیافتگی کشور را تداوم بخشد (این دو تعبیر از داگلاس نورث است)

✅ تضعیف روحیه میهن دوستی: علی رضاقلی می‌گوید: بعد از انقلاب که در وزارت نفت بودم متوجه شدم خصلت میهن پرستی ایرانی ها ضعیف است. تمدن جدید به وطن دوستی و ترجیح منافع ملی بر منافع شخصی نیازمند است در حالی که این ویژگی در میان ما ایرانیان ضعیف است. بنابراین ما برای تمدن جدید ساخته نشده ایم! واقعیت این‌ است که وجود برخی عوامل مانند؛ شکاف تاریخی دولت- ملت، در کنار پیدایش دوگانه امت - ملت، تداوم روابط غارتی - غنیمتی و ناکامی تاریخی در تلفیق ایرانیت، اسلامیت و مدرنیت در تضعیف روحیه میهن دوستی ایرانیان نقش داشته است.

✅ ایران به مثابه جامعه کوتاه مدت: همایون کاتوزیان معتقد است که فقدان یک چارچوب استوار قانونی که بتواند مانع از بی‌مهاری و افسار گسیختگی حاکمان شود ایران را به رغم داشتن یک تاریخ دراز مدت، به یک جامعه کوتاه مدت تبدیل کرده است. به باور وی عللی مانند مشکل جانشینی و مشروعیت، بی اعتبار بودن مال و جان، و نارسایی‌های مرتبط با انباشت و توسعه این وضعیت را برای ایران به دنبال آورده است. بدیهی است از ان‌جا که در چهاردهه گذشته این بی اطمینانی و عدم قطعیت رشدی فزاینده یافته است نمی توانیم شاهد تمایل جوانان متخصص به مشارکت در مدیریت کشور باشیم.

✅ ناامیدی از ایجاد تغییرات: مقصود فراستخواه معتقد است؛ امروزه به جز معنا بخشی فردی ایرانیان به زندگی شخصی خود در هیچ عرصه‌ای از واقعیت یا رفتار با چشم‌اندازی امید‌آفرین مواجه نیستیم. شهروندان با احساس بی قدرتی فزاینده در مقابل هجوم یک دولت ناکارآمد و مداخله‌گر مواجه شده‌اند و برای انتخاب سبک زندگی دلخواه خود باید هزینه‌های گزاف بپردازند. حال در چنین وضعیتی چگونه باید انتظار داشت که جوانان متخصص (نه رانت جویان) تمایل به حضور در عرصه‌هایی داشته باشند که پیشاپیش امکان تغییر، تحول آفرینی، احساس رضایت‌مندی و امید به ساختن ایران بهتر از آن سلب شده است؟!

@solati_mehran

#خاندوزی
#جوانان
#کاتوزیان
#توسعه

🔹 چرا نتیجه انقلاب اسلامی چیزی فراتر از یک جا‌به‌جایی سیاسی نبود؟

@solati_mehran

✍ مهران صولتی


#استیون_سیدمن: فرانسه مانند تمامی اروپا دستخوش تغییر فرهنگی عظیمی بود که در نهایت سرنوشت تمامی جوامع را تعیین می کرد. این تغییر گذار از جهان بینی مذهبی و متافیزیکی به جهان بینی علمی بود. اختلاف میان این دو نوع جهان بینی در فرانسه قرن نوزدهم به اوج خود رسیده بود.

#میشل_فوکو: یکی از چیزهای سرشت نمای این رویداد انقلابی (انقلاب ۵۷) این واقعیت است که این رویداد انقلابی اراده‌ای مطلقا جمعی را ‌نمایان می کند. اراده جمعی در این‌جا یک ابزار نظری است که حقوق‌دانان یا فیلسوفان به کمک آن واقعیت را توضیح می‌دهند.

✅ عبدالکریم سروش معتقد است که انقلاب اسلامی فاقد تئوری بود و اگر تلاش‌های نظری علی شریعتی را از آن بگیریم از تنها پشتوانه تئوریک خود تهی می شود، لذا بهتر آن بود که انقلاب دیرتر به پیروزی می رسید. اما در آن سو انقلاب فرانسه متکی بر پشتوانه عظیمی به نام عصر روشنگری ملهم از آموزه های ولتر، روسو و دیده‌رو بود که به سهم خود ذخائر چشم‌گیری به حساب می آمدند.

✅ رضا نجف زاده در کتاب؛ تجدد رمانتیک و علوم شاهی بر آن است تا از نسبت میان دانش و قدرت در دوران پهلوی اول و دوم سراغ گیرد و نشان دهد که چگونه حکومت در پی تاسیس علومی برای مشروعیت بخشیدن به قدرت خود بود. نجف زاده معتقد است که اهتمام پهلوی ها به ایجاد علوم شاهی به نحوی آمرانه موجبات مقاومت جامعه و روی کردن آن به علوم غیر شاهی را فراهم آورد.

✅ انقلاب اسلامی بر خلاف انقلاب فرانسه یک گسست پارادایمیک نبود چون علوم شاهی پیش از انقلاب به علوم اسلامی بعد از انقلاب تبدیل شدند. از آن‌جا که دانش و دانشگاه هم به نحو آمرانه تاسیس شدند نتوانستند افکار ایرانیان را از جهان بینی مذهبی به جهان بینی علمی رهنمون شوند (واکنش به دانش شاهی در شکل مقاومت دینی در دهه پنجاه خود را نشان داد).

✅ بعد از انقلاب اسلامی هم تلاش شد تا علم در دین استحاله و از استقلال، انتقاد و رادیکالیته تهی شود. انقلاب فرهنگی تلاشی برای مشروعیت بخشیدن به حکومت به وسیله تاسیس علومی بود که پیشاپیش از وجوه انتقادی خود خالی شده بودند. علم بی‌وطن برچسب غربی خورد و سعی شد تا با تولید بی رویه شبه علم سکه آن از رونق بیفتد. پروژه تاسیس علوم انسانی اسلامی آخرین تیر ترکش حکومت بود.

✅ انقلاب ها اگر نتوانند تغییرات فرهنگی و اقتصادی را نمایندگی کنند صرفا به یک جا‌به‌جایی سیاسی در الیت قدرت تنزل می‌یابند. انقلاب اسلامی نه به تغییر جهان‌بینی (گسست پارادایمیک) انجامید و نه نتوانست طرحی برای گذار از اقتصاد دولتی و رانتی به اقتصاد آزاد و متکی بر بخش خصوصی ارائه دهد لذا نتوانست دستاورد قابل توجهی در تاریخ بلند ایران زمین به خود اختصاص دهد. شاید به همین دلیل باید بگوییم انقلاب مشروطه از آن مهم‌تر بود!

@solati_mehran

#میشل_فوکو
#استیون_سیدمن
#انقلاب_فرانسه
#انقلاب_اسلامی

‍ 🔹 بازگشت به معنویت گرایی دهه پنجاه!


✍ مهران صولتی


✅ این ویدئو که در شبکه های اجتماعی فراگیر شده سخنان علی‌رضا نبی کارآفرین مشهدی است که درباره پیامدهای تله مصرف و اعتیاد به آن سخن می‌گوید. نسخه جدیدی از ترجیح درویش صابر بر توان‌گر شاکر در کلام صوفیان که حداقل از دهه نود و سفت شدن کمربند تحریم های کشور مصادیقی برای آن در برنامه های تلویزیون ارائه می‌شود. مجریانی که از بینندگان می‌خواهند تا گوشت و مرغ و میوه نخورند یا خطبایی که مردم را به خوردن اشکنه یا نان خشک دعوت می‌کنند!

✅ در اوایل دهه پنجاه هم روشنفکران چپ‌زده ایران متاثر از مکتب فرانکفورت و چهره برجسته آن یعنی هربرت مارکوزه از پدیده مصرف گرایی به شدت انتقاد می‌کردند. مارکوزه معتقد بود که شهروندان جوامع غربی چون در رفاه زندگی می‌کنند و به انبوه کالاهای مصرفی دسترسی دارند به ظاهر خرسند هستند در حالی‌که نیازهای واقعی خود را نمی‌شناسند و مصرف به وسیله رسانه‌ها و به صورت جعلی به آن‌ها القا می‌شود!

✅ جواد طباطبایی در نقد عمل‌کرد روشنفکران دهه پنجاه می‌گوید: شورش بر مصرف گرایی در کشوری که به اکثریت قریب به اتفاق مردم آن نصف کالری لازم هم نمی‌رسید، گسسته خردی بیش نبود، سیاست بازی مبتنی بر جهل! روشنفکر غربی از این حیث منتقد مصرف گرایی بود که امریکایی در هر وعده یک استیک چهارصد گرمی می‌خورد، در همان زمان در یک دیزی وطنی متجاوز از چهل گرم گوشت نبود.

✅ در جامعه ای که حدود ۳۰ درصد از جمعیت آن از تامین نیازهای اولیه خود ناتوان اند، برخی از شهروندان یک‌سال است گوشت نخورده‌اند، مردم از چهاردهه تورم دو رقمی رنج می‌برند و بیش از نیمی از جمعیت کشور اجاره نشین هستند نبی به مخاطبان خود می‌گوید که شما هم به دنبال انباشتن بر پول‌های خود و ساختن خانه‌های بزرگ‌تر هستید! او که خود کارآفرین است چرا در دام این معنویت گرایی کاذب افتاده است؟

@solati_mehran

#معنویت
#ریاضت
#نبی
#مارکوزه

🔹 چرا از اخلاق توسعه برخوردار نیستیم؟

@solati_mehran

✍ مهران صولتی


#اپیزود_اول: محمود سریع القلم با بیان این‌که تا کنون به ۱۱۶ کشور جهان سفر کرده است می‌گوید که هیچ جامعه‌ای را از نظر تفرد بالاتر از ایران نیافته است. به گفته او خودمحوری در جامعه ایران موج می‌زند و سعادت فردی بر سعادت جمعی اولویت دارد.

#اپیزود_دوم: محسن گودرزی ما را متوجه نسلی می سازد که به باور او منفعت طلب و لذت جو هستند، از قید مرجعیت اجتماعی رها شده و آزادی عمل پیدا کرده اند، به دلیل ابتلا به فردگرایی خودخواهانه امکان کنش جمعی، دستیابی به توافق، و اخلاق توسعه را ندارند.

✅ استبداد دیرپای تاریخی: ایران واجد تاریخ بلندی از حیات نظام های استبدادی است که آثاری ماندگار در ضمیر و رفتار ایرانیان به جا گذاشته اند. استبداد با کشتن فردیت، ایجاد ناامنی روانی، جلوگیری از رشد یافتگی شهروندان، اضمحلال کنش‌گری، و بازتولید و انتشار روابط عمودی و نابرابر در سراسر جامعه نقش مهمی در عدم توسعه یافتگی ایفا می کند.

✅ تشکل زدایی سیستماتیک: آن‌چه نظام های اقتدارگرا را به شدت نگران می سازد نه مردم بلکه سازمان یافتگی مدنی آن‌هاست. از همین رو مستبدان تلاش می کنند تا جامعه را اتمیزه کرده و ایدئولوژی را به مثابه چسبی برای چسباندن و همراه کردن شهروندان با اهداف خود به کار گیرند. در همین راستا نظام های اقتدار گرا نوعی تشکل زدایی سیستماتیک را در دستور کار خود قرار داده و می کوشند با بالا بردن هزینه فعالیت های مدنی، شهروندان را به سمت ترجیح منافع فردی سوق دهند.

✅ عدم توافق برای توسعه: توسعه یافتگی نیازمند توافق جامعه و حکومت بر سر ناکارآمد تلقی کردن شیوه حکمرانی، استفاده از تجارب جهانی، و تلاش برای بهره‌گیری از همه ظرفیت‌های اجتماعی و انسانی می باشد. در تجربه نوین توسعه یافتگی در کشورهای شرق آسیا توافق نخبگان و سیاست‌مداران در برون‌رفت از وضعیت گذشته و گذار به اولویت یافتگی اقتصاد، ایجاد رابطه سازنده با جهان، و اتخاذ استراتژی توسعه صادرات کاملا مشهود بوده است.

✅ آموزش و پرورش ناکارآمد: برخورداری از اخلاق توسعه نیازمند جامعه پذیری موثر کودکان در مدارس و نهادینه شدن ویژگی هایی مانند فعالیت مشارکتی، میهن دوستی، اعتماد سازی، ظهور فردیت، و پرهیز از خود‌محوری می باشد. این در حالی است که آموزش و پرورش ناکارآمد کنونی با چیرگی یافتن پدیده کنکور و آموزش فست فودی بر آن کودکان را هر چه بیشتر به سوی انزوا گرایی، بی اعتمادی، رقابت ناسالم، و خودمحوری سوق می‌دهد.

✅ ‌تداوم فرهنگ غارتی- غنیمتی: علی رضاقلی معتقد بود که فرهنگ قبیله‌ای وجه غالب مناسبات اجتماعی در تاریخ بلند ایران بوده است. دورانی که در آن فرمان بر قانون، تبعیض بر برابری، روابط بر ضوابط، و خاص گرایی بر عام گرایی ترجیح و غلبه داشته است. این زمینه تاریخی/ اجتماعی توام با احساس ناامنی، بی آینده‌گی و پیش بینی ناپذیری موجب شده است که توجه به خیر عمومی، آینده نگری، قانون‌گرایی، مشارکت‌جویی و جمع گرایی به عنوان مولفه های بنیادین اخلاق توسعه مجالی برای ظهور نیابند.

@solati_mehran

#توسعه
#اخلاق_توسعه
#آموزش_و_پرورش
#سریع_القلم
#گودرزی

🔹پیام های حضور دوباره صدیقی در نماز جمعه!

@solati_mehran

✍ مهران صولتی


اگر چه انتظار برای پیگیری قانونی تخلف منسوب به کاظم صدیقی از طریق احضار به دادگاه ویژه روحانیت از همان ابتدا خوش‌بینانه به نظر می‌رسید ولی توقع برای عدم حضور در نماز جمعه به احترام افکار عمومی کاملا درست و واقع بینانه بود، اما هر چه بود نظام سیاسی تصمیم گرفت که در اقدامی شگفت انگیز این ریسک را بپذیرد که گویا عامدانه قصد دارد در مقابل حساسیت گسترده شهروندان لجاجت ورزیده و نشان دهد که در هم‌چنان بر پاشنه سابق می‌چرخد. تصمیمی که شاید بتوان آن را حاوی پیام‌هایی به شرح زیر دانست:

✅ تداوم جامعه قطبی شده: جامعه ایران به دنبال اعتراضات ۹۶ تا ۱۴۰۱ و غیبت معنادار انتخاباتی از ۹۸ تا ۱۴۰۲ چنان پولاریزه شده که برخی از جامعه شناسان به شکل گیری دو جامعه در مقابل هم باور یافته اند. اکثریتی که آن‌چنان با حکومت بیگانه شده اند که نسبت به تصمیم های نظام سیاسی کاملا بی‌‌اعتنایی پیشه کرده و حکومت هم از جذب آن‌ها ناامیده شده است، و اقلیتی که هم‌چنان به نظام سیاسی وفادار مانده و از سیاست‌های آن پشتیبانی می‌کنند. البته در رویدادهای پنج ساله اخیر هم شواهد بسیاری برای تشدید این قطبیت می‌توان مشاهده کرد.

✅ جامعه به مثابه‌ی تهدید: توسعه یافتگی یک کشور منوط به رابطه هم‌افزای جامعه و حکومت و دستیابی به معادله؛ جامعه قوی/ حکومت قوی می‌باشد. وضعیتی که در آن دو طرف یکدیگر را به عنوان فرصت تلقی کرده و در پی انحلال یا فروپاشی طرف مقابل نیستند. اما واقعیت این است که در فقدان عزمی برای حرکت به سوی توسعه در ایران امروز و ترجیح یافتن بقاء بر ارتقاء در نظام حکمرانی، تلقی جامعه به عنوان تهدید از سوی بخش هایی از حاکمیت جدی به‌نظر می‌رسد. سیاستی که به دنبال تشکل زدایی سیستماتیک، اتمیزه کردن جامعه و افزایش هزینه‌ فعالیت‌های گروهی می‌باشد.

✅ سرمایه ای به نام وفاداران: انقلاب ها با ترجیح تعهد بر تخصص، و غیریت سازی با مخالفان زیر عنوان ضد انقلاب شهروندان را به خودی/ غیر خودی تقسیم کرده و می‌کوشند تا جامعه ای یک‌دست از نظر ارزشی ایجاد نمایند. از این به بعد انقلاب‌ها دو فرجام پیش‌ رو دارند: نخست بازگشت به وضعیت نرمال، عادی سازی شرایط و حاکمیت قانون که می‌تواند مبدایی برای حرکت به سوی توسعه‌یافتگی باشد، و دوم گریز از نرمالیزاسیون، کش دادن وضعیت انقلابی و حاکمیت فرمان که جامعه را هم‌چنان در وضعیت استثنایی حفظ می‌کند. در حالت دوم است که وفاداران هم‌چنان سرمایه‌ی مهمی برای حکومت به‌شمار می‌روند.

✅ عقب نشینی به مثابه‌ی خط قرمز: زمانی که جامعه و حکومت خود را در مقابل یکدیگر تعریف کنند دوگانه ای شکل می‌گیرد که هریک از طرف ها سویه دیگر را به عنوان تهدید تلقی می‌کنند. در چنین شرایطی جامعه به دنبال معادله؛ جامعه قوی/حکومت ضعیف، حکومت در پی رابطه؛ حکومت قوی/جامعه ضعیف، و البته آن‌چه در عمل تحقق می‌یابد معادله؛ جامعه ضعیف/حکومت ضعیف است که عامل اصلی بی ثباتی، فرسایش سرمایه‌ها و توسعه نیافتگی به‌شمار می‌رود. در شکل گیری این وضعیت فاجعه بار البته حکومت با ایجاد انسداد سیاسی، خط قرمز تلقی کردن عقب نشینی، و بلاموضوع کردن تغییرات نقش اساسی را ایفا می‌کند.

🔹 نکته پایانی: حضور بسیار اندک نمازگزاران در نماز جمعه ۲۴ فروردین نشان داد که دست اندرکاران برپایی این مراسم نه تنها جامعه بلکه طرفداران خود را نیز نشناخته اند. اگر تاکنون اتخاذ تصمیماتی مانند حجاب اجباری و فیلترینگ اپ های موبایلی تنها مقاومت اکثریت ایرانیان را برانگیخته بود دعوت از صدیقی به اقامه نماز جمعه هم در عمل نارضایتی بسیاری از مخاطبان همیشگی این مراسم را در پی داشته است.

@solati_mehran

#صدیقی_کاظم
#نماز_جمعه

‍ «جامعه شناسی علم شناخت واقعیت اجتماعی است»

🌎اتحادیه جامعه شناسان ایرانی در تلگرام (اِجادَت)، فهرست زیر را در حوزه های گوناگون علوم اجتماعی تدارک دیده است. با انتشار آن در کانال های مختلف، به ترویج بینش جامعه شناختی کمک کنیم.

   ✍💌پنج شنبه ۱۴۰۳/۰۱/۳۰✍💌


✍ح.ا.تنهایی
💌جامعه شناسی تفسیری و نظری و درمانی ایران
🆔 @hatanhai

✍احمد فعال
💌تحلیل های نظری در جامعه شناسی و سیاست
🆔 @bayane_azadi

✍هادی خانیکی
💌مجله رسانه فرهنگ
🆔 @resanefarhang

✍کاوه فرهادی
💌انسان‌شناسی یاریگری، توسعه پایدار و زیست‌بوم‌داری
🆔 @kaveh_farhadi

✍اصغر ایزدی جیران
💌آکادمی مردم‌شناسی
🆔 @IzadiJeiran

✍مسعود زمانی مقدم
💌پژوهش کیفی
🆔 @qualitative_methodology

✍فاطمه موسوی ویایه
💌کانال علمی مطالعات زنان
🆔 @womenstudiesisaorg

✍مسعود زمانی مقدم
💌نوشته‌ها، مقالات و دوره‌های آموزشی
🆔 @masoudzamanimoghadam

✍مهران صولتی
💌نقد رادیکال جامعه ایران
🆔 @solati_mehran

✍علی نوری
💌خانواده ایرانی و مسائل اجتماعی
🆔 @iranian_familyy

✍فاطمه موسوی ویایه
💌زنان و مسائل اجتماعی
🆔 @women_socialproblems

✍سعید معدنی
💌هفت اقلیم
🆔 @Saeed_Maadani

✍محمدحسن علایی
💌آکادمی وفاق؛ رویکردهای جامعه‌شناختی
🆔 @sociologicalperspectives

✍حسین شیران
💌جامعه‌شناسی شرقی
🆔 @OrientalSociology

✍حسین پرويز اجلالی
💌جامعه شناس ایرانی
🆔 @iransociologista

✍زهره دودانگه
💌شهر و نظریه اجتماعی
🆔 @urbansocialtheory

✍مینا شیروانی ناغانی
💌جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه
🆔 @sociology_development_economic

✍سیامک زندرضوی
💌جامعه شناسی مردم مدار
🆔 @szandrazavi

✍رضا تسلیمی طهرانی
💌جامعه شناسی عمومی
🆔 @taslimi_tehrani

✍امیر رزاقی
💌جستارهایی در جامعه شناسی اقتصادی و توسعه
🆔 @sociology_economic_development

✍آرش احدی مطلق
💌جامعه‌شناسی و اخلاق
🆔 @Sociology_of_Ethics

✍بی‌تا مدنی
💌مطالعات فمینیستی تفسیری پرگمتیستی
🆔 @sociology_of_sport

✍سودابه حیدری
💌رادیولوگ؛ پادکستِ اجتماعی، علمی و فلسفی
🆔 @Radio_Log

✍حجت اله عباسی
💌مطالعات رسانه و ارتباطات
🆔 @mediaresearches

✍مصلح فتاح پور
💌تحلیل آسیب‌های اجتماعی
🆔 @Analysisisocialproblems

✍نعمت الله فاضلی
💌تحلیل فرهنگی جامعه ایران
🆔 @Drnematallahfazeli

✍فریبا نظری
💌جامعه‌شناسی گروه‌های اجتماعی
🆔 @Sociologyofsocialgroups

✍عادل سجودی
💌جستاری در جامعه شناسی
🆔 @GILsociologist

✍شیرین ولی پوری
💌جامعه شناسی جنایی،فقه الاجتماع
🆔 @criminalsociology

✍💌✍💌✍💌✍💌

🔗Click here to join us:

🆔 @madanibita
🆔 @dr_shirinvalipouri
🆔 @Mohamadzeinaliun