📙 همدستی شاه و علم برای سرکوب

🔺 قیام پانزده خرداد و سرکوب مردم و روحانیون، ماجرایی بود که با همکاری شاه و علم صورت گرفت. علم در این حادثه و در تمام جریانات اعتراضی که بعدها در زمان نخست‌وزیری او رخ داد، نقش مهمی را بازی کرد. در مقابل شاه نیز همواره حامی او در تمام جریانات بود.

🔺 علم در این باره می‌نویسد: «خاطرنشان کردم که هر نوع توطئه حمایت شده توسط خارجي‌ها را می‌توان عقيم گذارد به شرطی که تعدادی افراد مصمم در جاهای درست قرار داشته باشند و یادآوری کردم که چطور آخوندها و سایر دشمنانمان را در زمان نخست‌وزیری خود من از میدان به در کردیم...

ادامه در:

 https://www.cafetarikh.com/news/49599

🆔 @cafetarikhcom

📙 فرش قرمز رضاشاه برای اسرائیلی‌ها

🔺 از زمان رضاخان، دربار و دستگاه حکومت، مقامات و مراکز رسمی حکومتی، موظف بودند مانع حرکت‌های صهیونیستی در ایران نشوند و بلکه با آن موافقت و همراهی نشان دهند و پس از رضاخان نیز این جریان ادامه داشت.

🔺 فعالیت آزاد و آشکار نماینده اعزامی صهیونیسم جهانی و تبلیغ آرمان‌های صهیونیستی در کشور ایران، از نظر و دیدگاه سلطنت و حکومت ایران مغایر منافع ملی و امنیت اجتماعی و سیاسی و فرهنگی مردم ایران نبود، بلکه به زعم آنها به نفع حکومت و سلطنت و نیز تحکیم قدرت پهلوی بود.

🔺 در پیش چشم استاندار و نماینده رسمی حکومت مرکزی در شیراز، ایسرائیل ایلنائه به تبلیغ آرمان برپایی دولت صهیونیستی در میان مردم مبادرت می‌ورزد و جوانان یهودی را برای پیوستن به حرکت صهیونیستی تحریک و ترغیب می‌کند.

متن کامل در:

https://www.cafetarikh.com/news/48918

🆔 @cafetarikhcom

📙 اولین مخالف انحلال ارتش

🔺 اولین مخالف طرح انحلال ارتش امام (ره) بود. امام ماهیت مجاهدین خلق را به خوبی می‌شناخت و از طرفی به ارتش اعتماد داشت.

🔺 ایشان بعد از آنکه مجاهدین طرح انحلال ارتش را مطرح کردند در سخنرانی‌های متعدد به آن واکنش نشان داد. امام به عنوان بزرگ‌ترین حامی ارتش در یکی از مواضع سخت و محکم خود طی پیامی در ۲۷ فروردین ۱۳۵۸ ضرورت حفظ ارتش را اعلام و در جهت انسجام و یکپارچگی ارتش، فرمان تاریخی و مهمی را صادر و روز ۲۹ فروردین را روز ارتش نامگذاری کردند.

🔺 ایشان در این پیام فرمودند: اکنون ارتش در خدمت اسلام است و ارتشِ اسلامی است و ملت شریف لازم است پشتیبانی خود را از آنان اعلام نمایند. اکنون مخالفت با ارتش اسلامی که حافظ استقلال و نگهبان آن است جایز نیست. ما و شما و ارتش، برادرانه باید برای حفظ و امنیت کشورمان کوشش کنیم و به شرارت اشرار و اخلال مفسدین خاتمه دهیم.

گزارش را اینجا بخوانید

🆔 @cafetarikhcom

📙 تلاش بی‌فرجام نخبگان دوره قاجار برای سامان ارتش

🔺 تلاش برای تغییر ساختار نظامی ارتش ایران، با شکست فعالیت‌‌های عباس میرزا تقریبا متوقف می‌شود. تنها در عهد ناصری و به یمن حرکت‌‌های اصلاح طلبانه امیرکبیر است که یک بار دیگر، مسئله پرداختن به ارتش و سازمان قوای نظامی کشور، مورد توجه قرار می‌گیرد.

🔺 اعزام محصل و دانشجو به خارج از کشور، تأسیس مراکزی در داخل با هدف استفاده از استادان خارجی و داخلی و تأسیس مدرسه دارالفنون با هدف پرداختن به آموزش محصلان و دانش‌پژوهان ایرانی در زمینه علوم نظامی و برخی علوم دیگر، مهم‌ترین کارهایی است که در دوران صدارت امیرکبیر، در عهد ناصری و بعد از آن تا حدودی در زمان مظفرالدین شاه انجام گرفت. از این دوره تا پایان سلطنت قاجار، تغییری جدی در کار ارتش ایران و بهینه‌سازی آن صورت نمی‌پذیرد.

https://www.cafetarikh.com/news/48955

🆔 @cafetarikhcom

📙 واکنش مردم به رفتن قاجار و آمدن پهلوی

🔺 اوضاع و احوال شهرهای مختلف ایران مقارن با تلاشهای رضاخان برای تغییر سلطنت قاجاریه به سلطنت پهلوی بسیار متفاوت بود.

🔺 در اصفهان مردم ظاهراً به کلی بی‌علاقه بودند. در مشهد شور و علاقه چندانی برای این واقعه وجود نداشت و مردم تغییر سلطنت را نشانه پیروزی انگلیسی‌ها و شکست روس‌ها تلقی می‌کردند. در تبریز استقبال سرد بود و مردم می‌گفتند تلگرام‌های خواستار تغییر سلطنت که پیش‌تر فرستاده شده بود، کار یک دار و دسته کوچک بود.

🔺 در کرمان، هیچکس جرات نمی‌کرد نظر مخالفی ابراز دارد، هرچند آن‌ها فکر می‌کردند تقصیر خود قاجار بود، اما نگران تقویت بیشتر قدرت نظامی بودند. در رشت هیچ هیجانی وجود نداشت. در بوشهر مخالفت کامل وجود داشت.

🔺 جماعت تهران نیز این واقعه را به شوخی می‌گرفتند و می‌خواندند: «این که سَرَت گذاشتن - سر به سرت گذاشتن». در مجموع به نظر می‌رسد که مردم عادی از سقوط قاجاریه ناراحت نبودند، اما به روی کار آمدن دودمان جدید نیز روی خوشی نشان نمی‌دادند.

ادامه در:

https://www.cafetarikh.com/news/49603

🆔 @cafetarikhcom

📙 جنگ دریایی ایران و آمریکا و مقاومت عجیب ناوچه جوشن

🔺 به دنبال تهدیدات نظامی آمریکا در خلیج فارس، ناوچه ایرانی جوشن در روز ۲۸ فروردین ۱۳۶۷ ش بندر بوشهر را به قصد دریا و حراست از مرزهای آبی جمهوری اسلامی و صیانت از آب‏های خلیج فارس ترک کرد. در روز ۲۹ فروردین، کشتی‏های نظامی آمریکایی در تجاوزی آشکار به کیان جمهوری اسلامی ایران و در حمایت از رژیم بعث عراق در جنگ تحمیلی به سکوهای نفتی ایرانی سلمان، نصر و مبارک حمله برده و آنها را به آتش می‏کشند.

🔺 با حضور ناوچه ایرانی در اطراف سکوهای نفتی ایران، فرمانده ناوگان آمریکایی از نیروهای ناوچه جوشن می‏خواهد که هر چه سریع‏تر کشتی را ترک کنند و از محل دور شوند. فرمانده ناوچه جوشن در پاسخ رَجَزخوانی‏های آمریکایی‏ها با قاطعیت تمام اعلام می‏کند که هرگونه حرکت تجاوزکارانه آنها با واکنش کوبنده روبه‏رو خواهد شد.

🔺 هلی‏کوپترها و هواپیماهای آمریکا، ناوچه جوشن را در محاصره خود می‏گیرند و پس از دقایقی، درگیری شدیدی بین دو طرف واقع می‏شود.

گزارش تصویری را اینجا ببینید

🆔 @cafetarikhcom

📙 اولین ساختار برای اداره کشور بعد از انقلاب

🔺شورای انقلاب ۲۲ دی ماه ۱۳۵۷ با فرمان امام تشکیل شد.

🔺اعضای شورای انقلاب به درستی مشخص نبودند و علت آن هم به دلیل پنهان بودن شورا و یا مشخص نبودن فعالیت‌های آن به صورت آشکار بود. با این حال اعضای اولیه توسط امام معرفی شدند و حدود پنج شش نفر بودند.

🔺 آیت‌الله بهشتی در این رابطه آورده است «افراد را امام تعیین می‌کردند تا به این معنی که اول اما به یک گروه پنج نفری از روحانیت مسئولیت دارند که برای شناسایی افراد لازم برای اداره آینده مملکت تلاش کنند این عده عبارت بودند از آیت‌الله مطهری، هاشمی رفسنجانی، موسوی اردبیلی دکتر باهنر و خود بنده بعد با آقای مهدوی کمی صحبت کردیم و به امام به اطلاع دادیم و ایشان هم شرکت نمودند بدین ترتیب هسته شورای انقلاب یک گروه ۶ نفری شد.»

https://www.cafetarikh.com/news/48190

🆔 @cafetarikhcom

📙 اوضاع صدام در زمان حمله به ایران

🔺 صدام در آستانه جنگ قدرت و موقعیتی داشت که موجب غرور او شده بود. در همان زمان عراق ۳۵ میلیارد دلار عایدات نفتی داشت و قوی‌ترین کشور عربی در منطقه به حساب می‌آمد.

🔺 بین عراق و شوروی آن روز پیمان نظامی وجود داشت. بر اساس این قرارداد شوروی حمایت و پشتیبانی تسلیحاتی همه جانبه از عراق داشت. علاوه بر آن، وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ موجب شد امریکا، ایران را از دست بدهد و به عراق گرایش پیدا کند.

🔺 آن زمان کشورهای عربی تقریباً همگی از صدام حمایت کردند. آن‌ها از نفوذ انقلاب اسلامی در کشورها‌ی‌شان هراس داشتند. در داخل عراق هم کردها با توجه به جنگ‌های متعددی که با نظام صدام داشتند مایل بودند دولت عراق با ایران وارد جنگ بشود تا فشار نظامی بر روی آن‌ها کمتر شود.

https://www.cafetarikh.com/news/32188

🆔 @cafetarikhcom

📙 هدف پهلوی از فرستادن طلاب به خدمت سربازی

🔺 از اقدامات رژیم پهلوی برای تضعیف نهاد روحانیت، فرستادن طلاب به خدمت نظام وظیفه بوده است. یکی از هدف‌های رژیم از این اقدام جدا کردن طلاب از فضای حوزوی و متأثر کردن آنها از طریق آموزش‌های جدید عنوان شده است.

🔺 از آنجایی که بسیاری از این طلاب از خانواده‌ها‌ی طبقه‌‌ی پایین و متوسط و دارای زن و فرزند بودند، رفتن به خدمت سربازی مشکلات زیادی را برای آنها به وجود می‌آورد. دو سند موجود به اقدامات امام خمینی (ره) در این مورد در سال چهل و دو اشاره دارد.

🔺 در سند اول می‌بینم که حضرت امام «مخارج یومیه‌ی آنها را تا خاتمه سربازی» تقبل کرده و در سند دوم از آنها می‌خواهد که «در سربازخانه به جای خدمت به تبلیغات دینی خود ادامه دهند.»


https://www.cafetarikh.com/news/49598

🆔 @cafetarikhcom

📙 تز و آنتی تز اسلام منهای روحانیت

🔺 در سال ١٣٥٦ و همزمان با بازشدن نسبی فضای سیاسی در داخل کشور، تز اسلام منهای روحانیت که از سخنرانی‌های مرحوم دکتر شریعتی برداشت می‌شد در میان دیگر گفتمان‌های سیاسی اعم از مارکسیسم جبهه ملی و ... جا باز کرده بود اما در همین زمان گفتمان اتحاد روحانیت و مسئولیت آن در مقابل هدایت جریان انقلاب نیز قدرتمند بود و به زودی متأثر از اندیشه‌های حضرت امام خمینی حضور روحانیت برای به دست گرفتن سکان کشتی انقلاب پررنگ شد.

🔺 روزی نبود که بیانیه یا اعلامیه‌ای به امضای تعدادی از روحانیون و وعاظ به اسم «جامعه روحانیت مبارز» در تظاهرات‌ها و اجتماعات مختلف پخش نگردد. در ماه‌های آغازین سال ١٣٥٦ حضرت امام توسط شهید آیت‌الله مرتضی مطهری به یاران خویش پیغام داد که «ریشه‌های خبیث پهلوی در ایران از خاک بیرون آمده است، جمع شوید و همت کنید و برای همیشه آن را از خاک کشور به دور بیندازید.»

https://www.cafetarikh.com/news/49527

🆔 @cafetarikhcom

📙 نجات فرمانفرما از دست سیدضیا و دربانی که کاخ‌ساز شد

🔺 عبدالحسین میرزا فرمانفرما در کودتای ۱۲۹۹ در زمره رجالی بود که به بند و زنجیر کشیده شد و در تمام دوران حکومت سید ضیاء در زندان به سر می برد. روزی که سید ضیاءالدین از ایران رفت و احمدشاه کلیه زندانیان سیاسی را در کاخ فرح آباد به حضور پذیرفت و نخست وزیری قوام السلطنه را به آنها مژده داد هر یک از رجال و معاریف در حضور شاه سخنی گفتند.

🔺 عین الدوله و سپهسالار تنکابنی و فرمانفرما از سخنگویان آن جمع بودند. فرمانفرما سخن خود را با تجلیل از سردار سپه آغاز کرد و شمه ای از صفات عالیه و وطن پرستی او را ستود. وی از قدیم با رضاخان دوستی و آشنایی داشت. زمانی هم که والی کرمانشاهان بود رضاخان جزء محافظین منزل والی بود و در دستگاه فرمانفرما رفت و آمدی داشت.

🔺 وی بعد از رهایی از زندان روابط خود را با سردار سپه حفظ کرد و جزء محارم او شد. کاخهایی که رضاخان درست می کرد همه زمینهای آن متعلق به فرمانفرما و فرزندانش بود.

https://www.cafetarikh.com/news/36764

🆔 @cafetarikhcom

📙 تبعیض در ارتش شاهنشاهی

🔺 گرچه ارتش و نهادهای نظامی در دوره حکومت پهلوی وضعیت خوبی داشتند اما این موضوع شامل حال تمام نظامیان نبود؛ چنانچه نیروهای نظامی پادگانی در مقایسه با سایر بخش‌ها، وضعیت بسیار نامناسبی داشتند و از وضعیت خود کاملا ناراضی بودند.

🔺 «ویژگی نیروهای نظامی «پادگانی» وجود تمایز مشخص ‌‌‌میان‌‌‌ افسران، درجه داران و سربازان و نیروهای دیگر که برای خدمت به نظام آمده بودند و دستمزدی حدود صد و بیست ریال در ماه دریافت می‌کردند بود. این در حالی بود که چه در سیستم نظامی و چه در مشاغل غیر نظامی دستمزد‌ها تفاوت فاحشی داشت.‌‌‌ این تفاوت در درون سیستم نظامی هم به دو شکل وجود داشت: تفاوت ‌‌‌میان‌‌‌ افسران و درجه‌داران در زمینه‌های مختلف از جمله دستمزد‌ها که به ایجاد زمینه‌های نارضایتی ناشی از تبعیض نامعقول ‌‌‌می‌انجامید و تمایز ‌‌‌میان‌‌‌ افسران ایرانی و نظامیان یا کارمندان خارجی به ویژه آمریکایی در بخش‌های گوناگون مخصوصاً نیروی هوایی که چشمگیر بود.»

https://www.cafetarikh.com/news/49605

🆔 @cafetarikhcom

📙 گنجینه‌ای آلمانی از دوره قاجار

🔺 به دلیل اشتیاق شاهان قاجار به عکاسی، عمده تصاویری که از این دوران توسط عکاسان ثبت شده است متمرکز بر شاهان و شاهزاده‌ها و وقایع دربار است درحالی که عکس‌های ارنست هولتسر ( ۱۹۱۱-۱۸۳۵ / Ernst Hoeltzer) مهندس و جهانگرد آلمانی به دلیل عدم وابستگی به دربار بر روی مردم عادی و زندگی روزمره متمرکز است.

🔺 وی از مردم در محیط واقعی زندگی و کارشان عکس می‌گرفت و تنها در بعضی موارد پرده‌ای ساده پشت سر آنها می‌آویخت‌ تا اشیاء و موضوعات زائد را از کادر عکس حذف کند، به صورتی که همین امر باعث شده است، جزئیات دقیقی از فضای اجتماعی آن زمان ثبت شود.

🔺 در میان گنجینه ارزشمند عکس‌های ارنست هولتسر از شهر اصفهان می توان به تصویر پل جوبی و کاخ هفت‌دست در اوایل حکومت قاجار، عکس قدیمی از منارجنبان، میدان نقش جهان در زمان قاجار، عکس قدیمی سی و سه پل و عکس از منزل شخصی خودش اشاره کرد.

گزارش تصویری را اینجا ببینید

🆔 @cafetarikhcom

📙 بخشدار شاه دلش با ما بود!

🔺 «سیدابوالفضل رضوی اردکانی» در خاطراتش درباره ایام مبارزه با رژیم پهلوی می‌نویسد: یکی از مراکز تبلیغی من در یکی دو دهه محرم و ماه رمضان، بخش «بابامنیر» از توابع گچساران بود.

🔺 در مسجد جدیدی که همین آقایان حسامی‌‌‌ها و مردم ساخته بودند منبر‌ می‌رفتم و رساله امام خمینی را بیان می‌کردم و مردم را به مسائل سیاسی آشنا می‌نمودم و بیشتر جوانان که بعضی از آنان گرایش‌‌‌های چپ داشتند، با من رفیق شده بودند از سخنرانی‌هایم همه می‌فهمیدند که به شاه و رژیم کنایه‌ می‌زنم.

🔺 مردی میانسال به نام آقای بهزادی که از سادات محترم خورموج دشتستان و فردی متدین و از خانواده اصیل روحانی بود، بخشدار آنجا بود و در شب‌‌‌های احیا به کمک ما دعای ابوحمزه و جوشن می‌خواند و از صمیم قلب، امام، روحانیت و نهضت را دوست می‌داشت؛ اما او بخشدار شاه بود و‌‌‌‌‌‌ نمی‌‌توانست علنی تظاهر کند.

🔺 او چند بار به من گفت چند نفر «سپاه دانشی در محل هستند که جاسوسی می‌کنند و گزارش تو را به مرکز داده‌‌اند...

ادامه در:

https://www.cafetarikh.com/news/49605

🆔 @cafetarikhcom

📙 تصرف مسالمت‌آمیز سفارت ایران در پاریس

🔺 همزمان با تحولات نزدیک به انقلاب، علاوه بر فضای داخلی کشور، فضای سیاسی برخی از کشورهای خارجی نیز توسط مبارزین انقلابی ناآرام شد. سفارت‌ها از جمله مکان‌هایی بود که توسط دانشجویان انقلابی، بارها تسخیر شد. عمده سفارت‌خانه‌هایی که تصرف شدند، جز سفارت‌خانه‌های غربی بودند. همین موضوع نشان دهنده عمق بی‌اعتمادی مبارزین انقلابی به کشورهای غربی بود:

🔺 «قبل از اینکه از فرانسه به سوریه برویم تعدادی از جوانان انقلابی سفارت ایران را در فرانسه تصرف کردند. اعضای سفارت از این اقدام انقلابیون خیلی ترسیده بودند. کسانی که سفارت را تصرف کرده بودند بعضی از جوانان ایرانی مقیم فرانسه بودند. وقتی خواستند به طرف سفارت بروند به من اطلاع دادند که میخواهیم به سفارت برویم و من هم همراهشان .رفتم در این جریان هیچ زدوخوردی پیش نیامد و پلیس هم حاضر شده بود اما جمعیت زیادی در آنجا گرد آمده بودند. به هر حال آن سفارت را تبدیل به سفارت جمهوری اسلامی ایران کردیم و ما هم به صورت مسالمت آمیز بیرون آمدیم.»

https://www.cafetarikh.com/news/49608

🆔 @cafetarikhcom

📙 مصالح ملی بر اساس رای شاه

🔺 در دوره پهلوی صلاحیت افراد و یا مصالح ملی بر اساس رأی شاه تفسیر و تعبیر می‌شد. به عبارت دیگر معیارهای انتخاب افراد تابعی از میزان وابستگی آنها به دربار محسوب می‌شد.

🔺 در یکی از اسناد می‌بینیم که رضاخان در یک تناقض گفتاری آشکار انتخاب افراد را منوط به تایید خود دانسته است.

🔺 در بخشی از این سند رضاخان در تلگرافی برای قوام‌الملک در سال 1302 می‌نویسد: « در امر انتخابات به هیچ‌وجه نظریات شخصی در بین نیست. فقط باید اشخاص صالح انتخاب شوند ولی لازم است اینجانب قبلاً اشخاص را بشناسم تا بدانم صلاحیت دارند یا خیر؟!»

🔺 قوام‌الملک وی از عناصر وابسته به سیاست انگلستان بود که با سرپرستی سایکس در جریان کشتار مردم جنوب همکاری می‌‌کرد.

https://www.cafetarikh.com/news/49607

🆔 @cafetarikhcom

📙 تاجگذاری احمد شاه دو سال بعد از کودتای سیاه

🔺 یست و دوم فروردین ۱۳۰۲ به مناسبت جشن تاجگذاری احمدشاه‌ سه روز در کشور تعطیل عمومی اعلام و خیابان‌های تهران و شهرستان‌ها چراغانی شد. مراسم تاجگذاری وی دو سال پس از کودتای رضاخان و دو سال قبل از انقراض سلسله قاجار برگزار شد.

🔺 در این روز احمدشاه و برادرش محمدحسن میرزا ولیعهد، با لباس نظامی از رژه قشون دیدن كردند.

www.cafetarikh.com

🆔 @cafetarikhcom

📙 کاربردهای اعدام نمایشی

🔺 یکی از روش‌های شکنجه روحی برای ایجاد وحشت، اعدام نمایشی یا ساختگی بود که از آن برای تضعیف روحیه زندانی، تخلیه اطلاعاتی و پرونده‌سازی استفاده می‌شد.

🔺 «دو تن از دستگیرشدگان ۱۵ خرداد را یک شب در اضطراب و انتظار تیرباران نگه می‌دارند و یک نفر از آن‌ها را به میدان تیر برده و به چوب بسته و تیر مشقی شلیک می‌کنند. حتی پیش می‌‌آمد که فرد زندانی را شب تا صبح در انتظار حکم تیرباران نگاه می‌داشتند. فشار این عمل بر روحیه و قلب زندانیان تا حدی بود که در بهداری زندان بستری می‌شدند. برای واقعی جلوه دادنِ اعدام، زندانی را وادار به نوشتن وصیت‌نامه کرده، تصریح می‌کردند که زندانی مدت زیادی زنده نخواهد ماند. هر چند این شکنجه برای زندانیان بسیار سخت بود، اما برای زندانبانان نوعی تفریح و سرگرمی به شمار می‌‌آمد. با وجود اینکه اغلب زندانیان با این شگرد آشنا بودند، این طرز شکنجه روی آنان تأثیر زیادی می‌گذاشت.»

https://www.cafetarikh.com/news/49611

🆔 @cafetarikhcom

📙 تحلیل «عصر جدید» از وقایع لرستان

🔺 در بحبوحه جنگ جهانی اول، جنوب کشور دست‌مایه حملات انگلیس و سایر مهاجمان شد. علت اصلی تهاجم بیگانگان، رقابت‌های سیاسی و فضای جنگی بود؛ اما روزنامه عصر جدید عوامل داخلی را نیز در بروز آشفتگی‌های جنوب کشور موثر می‌دانست.

🔺 «روزنامه عصر جدید در تحلیلی، علت‌العلل بحران لرستان را نه فقط به دلیل رقابت‌های روس و انگلیس و یا دخالت‌های بی جای آلمانی‌ها، بلکه ناشی از عدم کفایت شخص نظام السلطنه ارزیابی کرد؛ برای دانستن اسباب و عللی که انتظام لرستان را به این طور به یک وقت متلاشی نمود، خیلی راه دور نباید رفت و واقعیات آنجا را نه از تحریکات آلمان‌ها و نه از تشبثات روس و انگلیس باید دانست.

🔺 خلاصه مطلب به طوری که ما اطلاع حاصل کرده ایم این است که آقای نظام السلطنه که در حسن تدبیر معروفیت تام ندارند؛ در این مورد به رئیس ژاندارمری بروجرد دستور می‌دهند که در مقام وصول مالیات عقب افتاده چندین ساله الوار برآیند، محرک یک چنین بلیّه هم معلوم است با بی‌پولی است...

ادامه در:

https://www.cafetarikh.com/news/49613

🆔 @cafetarikhcom

📙 شهرنشینی چه تغییراتی در حکومت صفویه به وجود آورد؟

🔺 یکی از تغییرات عمده در حکومت صفویان، افزایش شهرنشینی بود. پیش از حکومت صفویه، بخش‌های عمده‌ای از جمعیت ایران در روستاها ساکن بودند. اما با افزایش شهرنشینی علاوه بر آنکه تغییراتی در ساختار اجتماعی به وجود آمد، گروه‌های جدیدی نیز شکل گرفتند.

🔺 با رشد و گسترش شهرنشینی در قرن ۱۷ به تدریج بهره پولی، جایگزین بهره جنسی شد. زمینداران بزرگ و مالکین رسمی آن ترجیح می‌دادند بهره زمین را به صورت پول و یا کالای قابل تبدیل به پول دریافت کنند. چون در این دوره ابریشم خریدار فراوانی داشت و سوداگران اروپایی برای خرید آن قیمت خوبی می‌‌پرداختند، بیشتر بهره مالکانه توسط شاه و مالکین بزرگ به صورت ابریشم دریافت می‌شد. گسترش روابط پول - کالایی و گسترش شهرنشینی اقشار جدیدی را تقویت می‌کرد.

🔺 اقشار مختلف جامعه ایران به این صورت بودند؛ اول اشراف درباریان و روحانیون، دوم پیشه وران و صنعتگران، سوم تجار، رباخواران و صرافان و چهارم دهقانان

https://www.cafetarikh.com/news/49609

🆔 @cafetarikhcom